Sức khỏe âm đạo ở mọi độ tuổi

Khi bạn lớn tuổi hơn, cơ thể của bạn sẽ trải qua rất nhiều sự thay đổi, bao gồm thay đổi cả về âm đạo.

Âm đạo (vagina) là phần mô cơ và ống của cơ quan sinh dục nữ, đối với con người kéo dài từ âm hộ đến cổ tử cung. Âm đạo của bạn được bao bọc bởi bộ đôi nếp gấp da được gọi là môi lớn và môi bé. Gần cửa âm đạo có thể được bao phủ một phần bởi một màng được gọi là màng trinh. Tận cùng bên trong là cổ tử cung nối vào âm đạo.

Âm đạo cho phép con người quan hệ tình dục và sinh sản, để kinh nguyệt chảy ra định kỳ theo chu kỳ kinh nguyệt. Trong suốt cả cuộc đời của mình, đôi khi bạn sẽ nhận thấy âm đạo có những thay đổi về diện mạo bên ngoài và những cảm giác bên trong. Để giữ âm đạo khỏe mạnh, việc đầu tiên bạn cần làm đó là hiểu được chuyện gì đã xảy ra với âm đạo.

Sức khỏe âm đạo ở độ tuổi 20

Những năm 20 tuổi là những năm mà âm đạo khỏe mạnh nhất, chủ yếu là do lượng hormone sinh dục estrogen, progesterone và testosterone đạt đỉnh. Estrogen là hormone sẽ chịu trách nhiệm giữ cho âm đạo luôn ẩm ướt, đàn hồi và có môi trường axit nhẹ.

Ham muốn tình dục của bạn có thể sẽ xuất hiện nhiều nhất khi ở những năm 20 tuổi. Nếu bạn thường xuyên quan hệ tình dục không an toàn ở độ tuổi này, bạn có thể sẽ bị viêm đường tiết niệu do vi khuẩn di chuyển từ âm đạo vào niệu đạo. Để hạn chế tối đa nguy cơ bị viêm đường tiết niệu, bạn nên đi tiểu càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục để “ép” vi khuẩn ra khỏi âm đạo của bạn.

Âm đạo của bạn cũng có cơ chế tự làm sạch bằng cách tự sản xuất ra một loại dịch màu trắng hoặc trong suốt. Sự thay đổi hormone trong suốt chu kỳ kinh nguyệt sẽ ảnh hưởng đến lượng dịch mà âm đạo sản xuất ra. Trừ khi bạn có các triệu chứng như đau khi quan hệ tình dục, ngứa, dịch âm đạo có mùi hoặc nóng rát ở âm đạo, còn nếu không, âm đạo của bạn không cần phải có sự chăm sóc đặc biệt nào ở độ tuổi 20, ngoài việc rửa sạch hàng ngày với xà phòng loại nhẹ và nước.

Sức khỏe âm đạo ở tuổi 30

Trong những năm bạn 30 tuổi, môi âm hộ trong có thể sẽ có màu tối hơn do sự thay đổi hormone. Nếu bạn mang thai, dịch âm đạo có thể sẽ tiết ra nhiều hơn và có màu trắng sữa. Dịch âm đạo có thể sẽ có mùi nhẹ, dịch bất thường có màu xanh vàng hoặc có mùi khó ngửi hay mùi tanh.

Sau khi sinh, âm đạo của bạn có thể mất đi một phần khả năng đàn hồi và sẽ bị kéo dãn hơn bình thường. Theo thời gian, đa số các trường hợp âm đạo sẽ trở về kích thước bình thường như trước khi sinh. Các bài tập Kegel có thể sẽ giúp bạn làm khỏe cơ vùng chậu và giữ được sự đàn hồi của âm đạo.

Các thuốc tránh thai đường uống có thể khiến âm đạo của bạn thay đổi, ví dụ như khiến bạn tăng tiết dịch âm đạo, gây khô âm đạo hoặc khiến ra máu âm đạo. Những triệu chứng này thường sẽ tự biến mất. Nếu những triệu chứng này kéo dài, bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ. Bạn có thể sẽ cần phải thử một vài biện pháp tránh thai đường uống khác nhau để tìm ra biện pháp phù hợp nhất cho mình.

Sức khỏe âm đạo ở độ tuổi 40

Nhờ có giai đoạn mãn kinh, âm đạo của bạn sẽ trải qua một sự thay đổi rất lớn khi bạn ở độ tuổi 40. Lúc này, lượng estrogen trong cơ thể bạn sẽ giảm xuống, niêm mạc âm đạo sẽ trở nên mỏng và khô hơn. Tình trạng này được gọi là teo âm đạo và có thể gây ra các triệu chứng sau:

- Nóng rát âm đạo
- Đỏ âm đạo
- Đau khi quan hệ tình dục
- Ngứa âm đạo
- Cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Đường âm đạo bị co ngắn
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục

Thường xuyên quan hệ tình dục sẽ giúp bạn làm chậm quá trình teo âm đạo bằng cách tăng cường lượng máu tới âm đạo và giữ được độ đàn hồi của âm đạo. Các loại sản phẩm dưỡng ẩm âm đạo không cần kê đơn hoặc kem estrogen bôi âm đạo có thể sẽ giúp bạn chống lại được tình trạng khô âm đạo. Estrogen âm đạo có thể có dưới dạng viên nén hoặc vòng âm đạo có thể thay thế được. Nếu bạn thích sử dụng các giải pháp tự nhiên, bạn có thể sử dụng dầu ôliu và dầu dừa để giữ âm đạo của bạn luôn ẩm ướt. Trong những năm 40 tuổi, lông mu của bạn cũng sẽ mỏng hoặc đổi màu bạc.

Sức khỏe âm đạo ở độ tuổi 50 +

Tại thời điểm này, bạn đã bước vào độ tuổi mãn kinh và lượng estrogen của bạn tương đối thấp, hoặc thậm chí là cạn kiệt. Âm đạo của bạn có thể trông sẽ teo lại. Teo âm đạo là một vấn đề vô cùng phổ biến với nữ giới ở độ tuổi 50 +.

Suy giảm estrogen có thể sẽ làm thay đổi môi trường axit tại âm đạo. Tình trạng này có thể sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn phát triển quá mức. Teo cơ cũng có thể sẽ xảy ra với niệu đạo và dẫn đến rò rỉ nước tiểu, bàng quang tăng hoạt và thường xuyên đi tiểu.

Trị liệu bằng hormone đường uống hoặc đặt âm đạo có thể sẽ giúp bạn làm giảm triệu chứng teo âm đạo và teo niệu đạo. Tuy vậy, trị liệu bằng hormone không phải là một lựa chọn thích hợp cho tất cả mọi phụ nữ. Các lựa chọn khác bao gồm:

- Luyện tập các bài tập cho bàng quang
- Sử dụng các dụng cụ để cải thiện độ đàn hồi của âm đạo
- Ăn chế độ dinh dưỡng, lành mạnh
- Duy trì cân nặng hợp lý
- Giảm hoặc loại bỏ hẳn caffein ra khỏi chế độ ăn
- Bỏ thuốc lá
- Luyện tập bài tập Kegel và các bài tập khác cho cơ ở vùng chậu
- Sử dụng các chất bôi trơn âm đạo
- Sử dụng các chất làm ẩm âm đạo

Phụ nữ sau mãn kinh sẽ có nguy cơ bị sa âm đạo. Chuyển dạ kéo dài và sinh qua đường âm đạo thường là những yếu tố nguy cơ của tình trạng này. Sa âm đạo xảy ra khi tất cả hoặc một phần âm đạo sa xuống thông qua đường mở của âm đạo. Sa âm đạo có thể bao gồm cả các cơ quan khác, ví dụ như bàng quang, trực tràng và tử cung.

Triệu chứng của sa âm đạo có thể bao gồm việc bạn có cảm giác nặng ở vùng chậu, khó chịu ở âm đạo, đau thắt lưng, cơn đau giảm đi khi bạn nằm xuống. Điều trị sa âm đạo bao gồm việc luyện tập cơ vùng chậu, sử dụng dụng cụ hỗ trợ để giữ phần bị sa ở đúng vị trí hoặc lựa chọn cuối cùng là phẫu thuật.

Bài tập Kegel

Để có âm đạo khỏe mạnh...

Âm đạo là một cơ quan kỳ diệu. Âm đạo đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được sự thỏa mãn khi quan hệ tình dục và cũng giúp mang đến thế giới này những thiên thần bé bỏng. Tuy vậy, khi bạn lớn tuổi hơn thì âm đạo cũng sẽ bị lão hóa. Lão hóa âm đạo không có nghĩa là tiêu cực. Bạn có thể cảm thấy thoải mái hơn khi quan hệ tình dục vì không lo mình sẽ mang thai.

Bạn không thể ngăn ngừa được hoàn toàn tình trạng lão hóa âm đạo, nhưng bạn có thể chăm sóc âm đạo đúng cách và giữ âm đạo khỏe mạnh. Và đây là những việc bạn nên làm:

- Đi khám phụ khoa và khám cổ tử cung định kỳ hàng năm hoặc 6 tháng 1 lần tùy thuộc vào độ tuổi của bạn và khuyến cáo của bác sĩ.
- Thực hiện tình dục an toàn.
- Thường xuyên luyện tập bài tập Kegel ở mọi độ tuổi.
- Không thụt rửa âm đạo, không sử dụng các sản phẩm chăm sóc âm đạo có mùi thơm hoặc các sản phẩm làm sạch âm đạo có mùi thơm.

Cho dù bạn ở độ tuổi nào, hãy đến gặp bác sĩ ngay nếu bạn gặp phải các tình trạng sau:

- Đau, nóng rát tại âm đạo
- Dịch tiết âm đạo có màu xanh hoặc vàng
- Dịch tiết âm đạo đặc quánh
- Dịch tiết âm đạo có mùi khó ngửi
- Ra máu âm đạo không rõ nguyên nhân
- Đau hoặc chảy máu khi quan hệ tình dục
- Thường xuyên bị ngứa âm đạo
- Có bất cứ lo ngại nào về âm đạo của mình.