Ai dễ bị sốc nhiệt?


Sốc nhiệt là hậu quả của việc tiếp xúc với nhiệt độ cao kéo dài, thường kết hợp với mất nước, gây tổn thương hệ thống kiểm soát thân nhiệt. Triệu chứng đặc trưng của sốc nhiệt là nhiệt độ trung tâm của cơ thể lớn hơn 40,550C (1050F) nhưng ngất xỉu có thể là dấu hiệu đầu tiên.

“Các triệu chứng khác có thể bao gồm: Đau nhói đầu, chóng mặt và choáng váng, không ra mồ hôi mặc dù thời tiết nóng, da đỏ, nóng và khô, yếu cơ hoặc chuột rút, buồn nôn và nôn, nhịp tim (mạch) nhanh, tim (mạch) có thể đập mạnh hoặc yếu, thở nhanh và thở nông, thay đổi hành vi như lú lẫn, mất phương hướng, hoặc trạng thái sửng sốt, co giật, hôn mê”, BS Lương Quốc Chính cảnh báo.

Cũng theo BS Chính, sốc nhiệt rất dễ gặp ở người cao tuổi sống trong các căn hộ hoặc nhà thiếu điều hòa không khí hoặc nhà không được thông khí tốt. Các nhóm nguy cơ cao khác bao gồm người ở bất cứ lứa tuổi nào không uống đủ nước, có bệnh mạn tính, hoặc những người uống quá nhiều bia rượu. Trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 4 tuổi và người lớn trên 65 tuổi đặc biệt dễ bị tổn thương do nhiệt bởi vì họ thích nghi với nhiệt chậm hơn so với những người khác.

Người mắc các bệnh lý tim, phổi hoặc thận, béo phì hoặc thiếu cân, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tâm thần, bệnh hồng cầu hình liềm, nghiện rượu, bỏng nắng, và bất cứ tình trạng nào gây sốt... đều rất dễ bị tổn thương do nhiệt. 

BS Lương Quốc Chính cũng lưu ý, say nắng có thể dẫn tới tử vong hoặc tàn phế vĩnh viễn nếu không được điều trị cấp cứu kịp thời. Do đó, trong khi đợi y tế đến, những người bên cạnh cần phải tiến hành sơ cứu ngay tức thì đối với bệnh nhân say nắng. Theo đó, đưa bệnh nhân tới môi trường có điều hòa nhiệt độ, hoặc ít nhất là một khu vực râm mát, và cởi bỏ bất cứ quần áo nào không cần thiết. Sau đó, quạt và làm ướt da bệnh nhân bằng khăn ướt hoặc vòi nước.

Áp túi nước đá vào nách, bẹn, cổ và lưng bệnh nhân. Do các khu vực này có nhiều mạch máu gần với da cho nên việc làm lạnh chúng có thể làm giảm được nhiệt độ cơ thể. Nhúng bệnh nhân vào vòi hoa sen hoặc bồn tắm có nước mát, hoặc bồn tắm nước đá. Nếu hỗ trợ y tế tới muộn, có thể gọi điện tới các phòng cấp cứu trong bệnh viện để được hướng dẫn thêm.

“Khi người bệnh đã hồi phục sau sốc nhiệt, có thể nhạy cảm hơn với nhiệt độ cao trong các tuần tiếp theo. Vì vậy, tốt nhất người bệnh tránh thời tiết nóng và tập luyện nặng trong một thời gian để quay lại các hoạt động bình thường”, BS Lương Quốc Chính nói.

Để dự phòng, trong những ngày nắng nóng, tốt nhất là ở trong môi trường điều hòa, thoáng mát nếu bạn phải đi ra ngoài, bạn có thể dự phòng sốc nhiệt theo các bước sau: Mặc quần áo rộng, nhẹ và sáng màu, và đội mũ rộng vành, sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng, uống nhiều nước để tránh mất nước.

“Mỗi người nên uống mỗi ngày uống ít nhất 8 cốc nước, nước trái cây, hoặc nước rau... Vì các tình trạng rối loạn liên quan tới nhiệt cũng có thể là hậu quả của mất muối, do vậy khuyến khích sử dụng/bổ sung đồ uống thể thao giàu chất điện giải trong thời gian nhiệt độ và độ ẩm cao (trong các đợt nóng)”, BS Chính nói.

Đối với những người tham gia hoạt động ngoài trời hoặc tập thể dục thể thao (đi bộ, đạp xe) cần phải uống 710 ml nước 2 giờ trước khi tập luyện, và cân nhắc bổ sung 240 ml nước hoặc đồ uống thể thao ngay trước khi tập luyện.

“Trong khi tập luyện, cần uống 240 ml nước mỗi 20 phút, ngay cả khi bạn không cảm thấy khát. Đặc biệt với những ngày nhiệt độ ngoài trời lên tới 39-40 độ C, bạn nên thu xếp lại hoặc hủy bỏ các hoạt động ngoài trời. Nếu có thể, thay đổi thời gian ngoài trời của bạn sang một khoảng thời gian mát mẻ hơn trong ngày, hoặc vào buổi sáng sớm hoặc sau khi mặt trời lặn”, BS Lương Quốc Chính nhấn mạnh.