Ắc-quy là một thiết bị điện cần thiết trên một chiếc xe máy. Nó có khả năng tích trữ năng lượng điện dưới dạng hóa năng và phóng điện để cung cấp cho các thiết bị điện sử dụng điện trên xe (còi, xi-nhan, đèn phanh, CDI-DC,…) dưới dạng điện năng.

Nguyên lý hoạt động của ắc quy xe máy là ứng dụng hiệu ứng hóa học của dòng điện. Trong quá trình xe hoạt động, ắc quy sẽ tích và phóng điện liên tục.

Hiện nay, đối với xe máy thường sử dụng phổ biến hai loại ắc quy là ắc quy nước (ắc quy với bản cực chì và dùng dung dịch axit sunfuric loãng) và ắc quy khô (ắc quy kín khí), mỗi loại sẽ có những ưu nhược điểm riêng.

 Ắc quy xe máy sẽ dễ hư hỏng, cháy nổ nếu chủ xe mắc sai lầm khi sử dụng

Ắc quy nước có tuổi thọ khoảng 2-3 năm, ắc quy khô có tuổi thọ từ 3-4 năm hoặc lâu hơn tùy vào điều kiện sử dụng. Và khi nó ngừng hoạt động, thường không có bất kỳ dấu hiệu gì xảy ra trước khiến xe máy sẽ không thể nổ máy được. Do đó cần hiểu rõ tính năng và cách bảo dưỡng để ắc quy luôn hoạt động trong tình trạng tốt nhất, cũng như có thể sử dụng ắc quy được lâu dài.

Tuy nhiên trong quá trình sử dụng nhiều người thường mắc sai lầm khiến ắc quy nhanh hỏng, thậm chí còn gây cháy nổ. Sự cố gây phát nổ bình ắc quy là cực kỳ nguy hiểm đối với tính mạng của con người và thiết bị. Vì vậy phải hết sức cẩn thận và để có thể tránh được các nguy cơ gây nổ bình ắc quy xe máy cần phải tránh những sai lầm dưới đây:

Để bình ắc quy tiếp xúc với tia lửa điện khi đang nạp ắc quy

Khi nạp ắc quy loại axit-chì hở thì ắc quy sẽ có 2 loại khí dể cháy là hyđrô và oxy được tạo ra. Nếu có tác nhân gây cháy như tia lửa hàn cắt, tàn thuốc, ma sát mạnh…thì hỗn hợp này sẽ gây cháy trong môi trường kín (bên trong bình), dẫn đến nhiệt độ và áp suất bình tăng cao gây phát nổ bình, do đó khi sạc ắc quy axit-chì hở người ta thường phải mở nắp van thoát khí.

Với loại axit-chì kín thì hỗn hợp khí này sẽ kết hợp thành nước ở bên trong bình chứ không thoát ra ngoài nên khả năng cháy nổ do cháy khi nạp sẽ thấp hơn loại axit-chì hở.

Do nạp ắc quy quá dòng trong thời gian dài

Trong mọi chế độ nạp (giám sát bằng thiết bị nạp tự động hoặc chế độ nạp thủ công) thì cần phải giữ nhiệt độ ắc quy dưới mức 40 độ C. Việc nạp quá dòng, quá áp sẽ dẫn đến ắc quy bị nóng quá nhiệt độ này dẫn đến tuổi thọ ắc quy giảm nhanh và đặc biệt ắc quy có thể phát nổ nếu nhiệt độ quá cao. Do đó phải luôn theo dõi nhiệt độ bình trong suốt quá trình nạp, nếu thấy nhiệt độ bình lên cao thì phải giảm dòng nạp xuống ½ dòng nạp hiện tại và tiếp tục theo dõi.

Phòng tránh nổ bình ắc quy xe máy

Khi xe máy có dấu hiệu không đề nổ, không nên nhấn đề liên tục vì lúc đó ta đang ép ắc quy phóng điện liên tục với dòng điện khởi động, mà dòng khởi động thì rất lớn do đó khả năng gây nổ bình rất cao.

Khi sửa chữa thay thế bình ắc quy, phải tuyệt đối tránh để rơi bất cứ vật gì vào giữa 2 cọc bình hoặc siết các kết nối không chặt, đều này dẫn đến khả năng chạm chập gây nổ bình rất cao.

Bình ắc quy nước lâu ngày không được bảo dưỡng, kiểm tra châm nước, rất có khả năng bình bị khô dung dịch điện phân. Sau khi đề máy, bình ắc quy sẽ được nạp điện để bổ sung trở lại, quá trình nạp điện sẽ làm các bình ắc đã bị quy khô dung dịch tăng nhiệt độ rất nhanh và gây phát nổ bình.

Khi thấy bình mau khô nước, bình nóng cần xem lại bộ sạc của xe máy, có thể bộ sạc bị hỏng và đây cũng là nguyên nhân gây quá dòng, quá áp sạc dẫn đến nổ bình.

Theo An Dương (VietQ)