Các loại thuốc thông thường người dân hay sử dụng có thể dễ dàng mua được mà không cần phải có đơn thuốc (hay còn gọi là thuốc không kê đơn - OTC) như: thuốc chống dị ứng, thuốc chống say tàu xe (như denadryl, dimedrol…); thuốc cảm cúm (như dimetapp, phenylephedrin…).

Đây đều là các loại thuốc thuộc dòng kháng cholin và được sử dụng rộng rãi, bạn có thể mua được chúng dễ dàng ở các hiệu thuốc và đương nhiên, bạn nghĩ chúng không có tác hại gì. Tuy nhiên, chúng lại có những tác hại tiềm ẩn mà bạn không dễ dàng để nhận thấy ngay được.

Thuốc kháng cholin (anticholinergic) gần đây đã được các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng chúng có hàng loạt các phản ứng bất lợi, tiềm tàng những nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe về thể chất cũng như tinh thần của người dùng.

Hình ảnh teo não ở bệnh nhân sa sút trí tuệ

Cụ thể như benadryl có chứa hoạt chất diphehyramin là một loại antihistamin có tác dụng ức chế muscarin, có tính kháng cholinergic mạnh dùng để điều trị ho do kích thích, có tính an thần. Dimedrol có hoạt chất chính là một anticholinergic, dimehydramine có tác dụng chống say tàu xe. Phenylephedrin có mặt trong các loại thuốc điều trị cảm, sổ mũi... có thể gây sa sút trí tuệ.

Với các thiết bị đo điện não đồ, các nhà khoa học của Trường đại học Indiana university of medicine (Mỹ) đã ghi nhận được sự rối loạn chuyển hóa và suy giảm nhận thức ở những người tình nguyện thử nghiệm dùng thuốc kháng cholin. Đây là một nghiên cứu mới, lần đầu tiên khảo sát sự thay đổi về thể chất lẫn tinh thần dẫn đến suy giảm về nhận thức sau khi sử dụng thuốc kháng cholin. Mặc dù vấn đề này đã được các nhà khoa học cảnh báo từ thập kỷ trước, nhưng nay mới được chứng minh qua nghiên cứu.

Nghiên cứu này đã giúp cộng đồng nhận biết nhiều hơn về dòng thuốc kháng cholin. Thuốc này tác động lên bộ não theo cách làm tăng nguy cơ rối loạn nhận thức, sa sút trí tuệ, suy giảm nhận thức, mặc dù chúng có thể làm giảm các triệu chứng, khiến người sử dụng cảm thấy dễ chịu tại thời điểm dùng thuốc.

Hơn thế nữa, dòng thuốc này cũng gây hạ đường huyết, ảnh hưởng đến các hoạt động của bộ não, đến vùng hải mã và trung tâm kiểm soát hoạt động của trí nhớ, nhận thức và những dấu hiệu sớm dẫn đến bệnh Alzheimer.

Mặc dù cần thêm các bằng chứng, nhưng nếu có thể được thì các bác sĩ nên xem xét chọn giải pháp thay thế cho dòng thuốc cholin, đặc biệt là đối với người cao tuổi.

Theo DS Bùi Ngọc Lan Hương - Sức khỏe và Đời sống