Giãn tĩnh mạch thực quản là tình trạng các tĩnh mạch ở thực quản bị giãn ra. Tình trạng này thường xảy ra ở những người có bệnh gan nghiêm trọng. Giãn tĩnh mạch thực quản phát triển khi lưu lượng máu bình thường đến gan bị chặn bởi một cục máu đông hoặc sẹo trong gan. Để vượt qua tắc nghẽn, máu chảy vào các mạch máu nhỏ hơn vốn không được thiết kế để lưu thông khối lượng máu lớn như vậy. Các mạch máu có thể bị rò rỉ hoặc thậm chí bị vỡ, gây chảy máu và đe dọa tính mạng. Một khi bạn đã chảy máu, nguy cơ chảy máu lần sau sẽ tăng đáng kể. Nếu bị mất quá nhiều máu, bạn có thể bị sốc và có nguy cơ tử vong.

Một số loại thuốc và các thủ thuật y khoa có thể giúp ngăn ngừa và cầm máu giãn tĩnh mạch thực quản.

Nguyên nhân thường gặp nhất của giãn tĩnh mạch thực quản là xơ gan. Xơ làm ngăn cản dòng chảy của máu trong tĩnh mạch cửa, đây là tĩnh mạch chính dẫn máu từ dạ dày và ruột về gan, điều này tăng áp lực trong tĩnh mạch cửa và các tĩnh mạch khác gần đó và được gọi là tăng áp tĩnh mạch cửa. Kết quả là máu cần phải tìm kiếm các con đường khác thông qua các tĩnh mạch nhỏ hơn, chẳng hạn như những tĩnh mạch ở phần dưới của thực quản. Những tĩnh mạch có vách mỏng chịu áp lực cao nên phình ra, đôi khi vỡ và gây chảy máu.

Nếu bạn bị xơ gan, bác sĩ sẽ kiểm tra xem bạn có mắc phải bệnh giãn tĩnh mạch thực quản hay không sau khi bạn đã được chẩn đoán. Lịch trình thực hiện kiểm tra bệnh phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe.

Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:

- Không được uống rượu. Bác sĩ thường khuyên những người bị bệnh gan ngừng uống rượu, vì gan sẽ phải xử lý chất cồn. Uống rượu có thể gây ảnh hưởng xấu đến gan đã bị tổn thương.
- Có chế độ ăn uống lành mạnh. Bạn hãy chọn chế độ ăn uống nhiều rau quả và trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn protein nạc, giảm lượng mỡ và thức ăn chiên xào.
- Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh. Một lượng lớn chất béo dư thừa trong cơ thể có thể gây tổn hại gan. Béo phì có liên quan đến nguy cơ biến chứng của xơ gan. Bạn hãy tích cực giảm cân nếu bị béo phì hoặc thừa cân.
- Sử dụng hóa chất tiết kiệm và cẩn thận. Bạn hãy thực hiện theo các hướng dẫn khi dùng hóa chất gia dụng, chẳng hạn như chất tẩy và thuốc xịt côn trùng. Nếu bạn làm việc trong môi trường nhiều hóa chất, hãy tuân theo các biện pháp phòng ngừa an toàn. Gan phải xử lý và loại bỏ các độc tố ra khỏi cơ thể nên bạn hãy hỗ trợ gan bằng cách hạn chế lượng chất độc mà mình hít phải.
- Giảm nguy cơ viêm gan. Bạn hãy bảo vệ bản thân bằng cách kiêng quan hệ tình dục hoặc sử dụng bao cao su nếu bạn có quan hệ tình dục. Hãy hỏi bác sĩ xem bạn có nên tiêm chủng ngừa viêm gan B và viêm gan A hay không.