Sau khi toàn trại phát lệnh báo động, anh em tỏa ra kiểm tra tất cả các phòng giam thì sững người trước xà lim 3K3, khu biệt giam tử tù ở khu trại giam Hỏa Lò (Hà Nội).

Cả hai giường vẫn buông màn nhưng soi kỹ thì không có người.

Như vậy, điều không ai mong muốn đã xảy ra, 2 nam tử tù bị giam tại đây đã trốn thoát.

Thời điểm ấy, tại buồng biệt giam đã thu giữ nhiều vật dụng rất đặc biệt. Với người ngoài, đó là thứ vứt đi nhưng với tử tù thì có khi đó chính là con đường để sống.

Chân dung 2 tử tù tạo nên cuộc vượt ngục có một không hai

Các đồ dùng được xác định là 1 chiếc cưa tự tạo có gắn 1 dao lam ở giữa giằng hai đầu có mẩu nhựa màu vàng dài khoảng 5cm được buộc vào thanh nứa dài 15cm; 1 chiếc gương nhỏ hình bán nguyệt được gắn vào bàn chải đánh răng màu xanh - trắng; 1 miếng gạch men hình ngũ giác độ dài nhất 4cm, ngắn nhất 1,5cm…

Vậy làm sao chúng thoát khỏi buồng biệt giam khi cùm chân chưa mở khóa và không bị cưa đứt, chả lẽ chúng có phép màu?

Thế nhưng, khi kiểm tra kỹ hơn, các cán bộ trại giam ngớ người khi thấy 2 chiếc cùm chân ở phía cuối bệ nằm của tử tù cũng đều đã bị mài lõm ở móng cùm đến độ có thể... rút được chân ra mà không cần mở khóa.

Bốn đoạn thanh chấn song sắt ở trên ô cửa thông gió cũng đã bị cưa đứt, tạo thành một lỗ hổng lớn, đủ cho một người chui qua. Đó là ở phía bên trong xà lim.

Ở phía bên ngoài xà lim, 2 song sắt bên trái của cửa sổ tường rào của buồng giam 3K3 cũng đã bị cưa đứt và bẻ quặt vào phía trong tạo thành một lỗ hổng đủ cho 1 người chui qua.

Ở hành lang phía sau khu K3, khóa treo cửa sắt ở hành lang và cửa sắt thông qua khu giam chẵn cũng đã bị phá.

Tại bức tường thành ngăn cách giữa khu vực trại tạm giam và bên ngoài có một cây cầu tự tạo đã được bắc lên trên dây điện trần bảo vệ tường thành.

Cây cầu này được tạo bởi 4 cây gỗ tròn được buộc nối vào nhau.

Một đầu cầu được buộc với một cây keo (cây keo này nằm cách bức tường thành khoảng 5m), đầu kia thì bắc lên trên dây điện trần trên bức tường thành.

Hai chiếc chăn - 1 chiếc chăn dạ, 1 vỏ chăn hoa - vẫn phủ chình ình lên hàng dây điện trần.

Ngay sau đó, ban giám thị trại tạm giam đã cấp báo sự việc lên lãnh đạo Công an TP Hà Nội.

Xác định đây là vụ việc nghiêm trọng, chỉ một lúc sau Giám đốc Công an TP Hà Nội thời bấy giờ - Thiếu tướng Phạm Chuyên đã có mặt tại trại.

Tên tuổi hai tử tù đào tẩu giờ phút này cũng đã được xác định chính xác.

Hai tập hồ sơ dày cộp mang tên Nguyễn Văn Thân (tức Thân 'rau muống') và Nguyễn Hải Nam (tức Nam 'cu Chính') đã được rút ra từ kho hồ sơ lưu trữ của tử tù.

Từng trang hồ sơ ố vàng lại được lần giở, lật lại nghiên cứu. Hóa ra, cả 2 kẻ tử tù vượt ngục trong đêm mưa ấy đều có những số phận riêng, cực kỳ đặc biệt...

Hai kẻ sát nhân chờ ngày ra pháp trường được xếp ở chung một buồng.

Ngay từ đêm đầu tiên, Thân đã nói với Nam ý đồ trốn trại và hào hứng kể cho hắn nghe những chuyện tù trốn trại mà hắn biết, đặc biệt là ca ngợi 'tài năng' của Phước 'tám ngón' trong vụ vượt ngục bằng dao lam chấn động dư luận một thời ở trại giam Chí Hòa.

Sau đó, Thân 'rau muống' dạy Nam 'cu Chính' học theo cách vượt ngục của Phước 'tám ngón'.

Những ngày sau đó, cả hai thay phiên nhau vừa cảnh giới, vừa cò cưa để khoét cùm và cắt song sắt buồng biệt giam để thực hiện vụ vượt ngục có một không hai trong lịch sử.