Khám phá các bài thuốc chữa bệnh hữu hiệu từ vịt

Thịt vịt, trứng vịt, gan, mật, tiết hay mề vịt đều có những công dụng rất hữu ích trong điều trị các loại bệnh.

Vịt trắng (Hình minh họa: pets4homes.co.uk)

Vịt là loại thực phẩm quen thuộc, có giá trị dinh dưỡng cao và xuất hiện rất thường xuyên trong bữa ăn của người Việt. Ngoài thịt vịt, các thực phẩm khác từ vịt như trứng vịt, lòng mề vịt, tiết vịt,… cũng là nguyên liệu quen thuộc để chế biến các món ăn được nhiều người yêu thích.

Theo các chuyên gia dược học, trong thịt vịt chứa 23% protid, 5% lipid cùng canxi, photpho và sắt. Trứng vịt và trứng vịt lộn còn có thêm các loại vitamin như vitamin B1, B2, PP, rất giàu dinh dưỡng.

Ngoài việc là món ăn ngon, thịt vịt, trứng vịt và các bộ phận khác từ vịt còn là những bài thuốc bổ ích trong y học cổ truyền. Trong cuốn sách "Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam" (NXB Khoa học kỹ thuật), các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Dược liệu - Dược Cổ truyền tại Việt Nam đã chỉ rõ những lợi ích của các bài thuốc từ vịt trong điều trị nhiều loại bệnh như nóng trong, sốt, viêm họng, co giật,…

Theo đó, thịt vịt có vị ngọt, mặn, tính mát, có tác dụng bổ dưỡng, thanh nhiệt, lợi tiểu, tiêu thũng, giải độc. Thịt vịt đực chặt nhỏ, nấu nhừ với gạo tẻ thành cháo, thêm ít vỏ quýt, gừng, muối, hành trắng, ăn hàng ngày chữa nóng trong, miệng khô háo khát, đi tiểu nhiều ở người cao tuổi.

Mật vịt thì có vị đắng, tính hàn, không độc, có tác dụng tả hỏa (làm giảm bớt nhiệt), tiêu độc, chống kinh phong co giật. Khi trẻ bị sốt cao, mê man, co giật, có thể dùng công thức là lấy mật vịt trắng (1 cái) rút nước, trộn với dịch ép lá đậu ván trắng (50g) cho trẻ uống làm 2 lần trong ngày. Một cách thức khác là lấy nước mật vịt hòa với máu vịt (10g) và nước nguội cho uống, đồng thời lấy lông vịt trải xuống dưới chiếu cho trẻ nằm (kinh nghiệm của lương y Vũ Văn Kính, thành phố Hồ Chí Minh). Cũng có thể dùng mật vịt phơi khô, tán bột, hòa với nước gừng, hâm nóng mà uống.

Để chữa viêm họng, khó nuốt, hãy dùng mật vịt trắng (1 cái) trộn với băng phiến (2g), thạch cao phi (4g) và sữa người (10g), bôi vào họng ngày vài lần.

Tiết vịt có vị ngọt, tanh, tính ấm, có tác dụng cầm nôn. Tiết vịt có thể chữa các triệu chứng buồn nôn, nôn mửa với cách tiến hành là cắt tiết lông vịt trắng, hứng lấy, uống ngay lúc còn nóng (làm một lần).

Ngoài thịt vịt hay mật, tiết vịt, gan vịt cũng là bài thuốc chữa bệnh rất hiệu quả, đặc biệt là với mắt. Cụ thể, gan vịt có vị ngọt, đắng, tính hơi ấm, có tác dụng minh mục (làm cho sáng mắt). Công thức gan vịt (1 bộ) rửa sạch, thái nhỏ, nấu với lá bìm bìm non hoặc lá dâu non (50g) cho chín nhừ, ăn cả cái lẫn nước trong một ngày là công thức chữa bệnh quáng gà rất hữu hiệu.

Trứng vịt thì có vị mặn, hơi lạnh, có tác dụng tiêu đờm, tăng tiết sữa. Trứng vịt luộc chín, ăn với muối vừng chữa thiếu sữa. Trứng vịt lộn còn là món ăn bồi dưỡng cao cấp cho mọi lứa tuổi, được nhân dân Việt Nam và nhân dân các nước Đông Nam Á khác rất ưa chuộng.

Trứng vịt (Hình minh họa: ziwanipoultry.com)

Ở nước láng giềng Trung Quốc, các bộ phận của con vịt được dùng dưới dạng món ăn – vị thuốc như sau:

- Thịt vịt:

+ Làm thuốc bổ âm (thuốc chữa các chứng bệnh gây ra do phần âm của cơ thể giảm sút, cụ thể là các triệu chứng như người gầy, da khô nóng, lòng bàn tay bàn chân nóng, bốc hỏa, sốt về chiều hoặc đêm, mất ngủ, táo bón, môi khô,…), thuốc bổ dạ dày, giải độc, và trừ tả lỵ: Thịt vịt (100 – 200g) hầm với gừng tươi.

+ Chữa thở khò khè: Thịt vịt (100 – 200g) hầm với nhân hạt hồ đào và đường phèn, ăn liên tục 3 ngày.

+ Chữa tiểu đường: Thịt vịt (100 – 200g) hầm với đông trùng hạ thảo hoặc hạt khiếm thực, mỗi vị 15g.

+ Chữa cơ thể suy nhược sau khi ốm dậy: Thịt vịt (100 – 200g) hầm với sa sâm (30g) và ngọc trúc (30g).

- Tiết vịt:

+ Làm thuốc bổ máu: Tiết vịt thêm ít muối, hấp cách thủy cho chín. Thêm 200ml rượu nếp hoặc rượu hà thủ ô vào tiết, hấp tiết trong một phút. Ăn sau bữa ăn, mỗi ngày một lần.

+ Chữa trúng phong: Uống tiết vịt trắng, mỗi ngày 2 chén trước bữa ăn.

- Trứng vịt:

+ Chữa ho có đờm: Trứng vịt (1 – 2 quả) đánh nhuyễn, mộc nhĩ trắng (10g), rửa sạch, thái nhỏ, nấu chín với nước (100ml). Đổ trứng vào nồi nước mộc nhĩ, thêm đường phèn cho đủ ngọt, khuấy đều cho trứng chín. Để nguội, ăn cả cái lẫn nước.

+ Chữa viêm họng mãn tính: Lấy trứng vịt (2 quả), hành hoa (4 – 5 cây), mật ong (30ml), nước (200ml). Đun sôi nước, cho hành hoa đã thái nhỏ, mật ong và đập trứng vào. Đun tiếp cho chín trứng, ăn một lần trong ngày.

- Mề vịt chữa chứng khó tiêu: Mề vịt bổ đôi, bỏ hết cặn bã (lưu ý để nguyên màng), rửa sạch, thái nhỏ, hầm với mạch nha (15 – 20g) cho chín nhừ, ăn nóng.

Theo VTV