Chế độ ăn thăng bằng các nhóm thực phẩm cùng lề thói ăn uống điều độ, đúng lượng và đúng lúc tốt cho sức khỏe người cao tuổi.

Người xưa có câu: "Bệnh tòng khẩu nhập, họa tòng khẩu xuất", ý chỉ bệnh từ mồm mà ra, khỏe cũng từ miệng mà vào. Chế độ dinh dưỡng quyết định phần to sức khỏe, đặc biệt là ở người cao tuổi. Những lưu ý dưới đây sẽ giúp người già thiết lập được chế độ ăn uống lành mạnh.

Ăn uống điều độ, khẩu phần hợp lý

Khi có tuổi, bộ máy tiêu hóa của con người hoạt động yếu đi, quá trình tiêu hóa thức ăn và hấp thụ dinh dưỡng cũng chậm lại. Do đó, người cao tuổi cần giảm áp lực cho bộ máy tiêu hóa bằng bí quyết ăn điều độ, đúng bữa. Tránh ăn khi tối muộn vì lúc đó hệ tiêu hóa khiến việc càng chậm, bao tử hoạt động vất vả gây khó ngủ. Người cao tuổi không nên ăn quá no, chỉ ăn vừa đủ và rẻ nhất là nên chia thành đa dạng bữa nhỏ, khoảng 4-5 bữa trong ngày để tránh tình trạng khó tiêu, đầy hơi.

Tránh thức ăn khó tiêu, chất kích thích


Răng và hệ tiêu hóa của người cao tuổi thường hoạt động kém, thành ra cần hạn chế ăn các thức ăn cứng và khó tiêu. Thức ăn nhiều dầu mỡ và thực phẩm chứa chất kích thích là điều sắp như kiêng kị. Bởi dầu mỡ là cỗi nguồn bậc nhất gây bệnh xơ vữa động mạch, gan nhiễm mỡ, cao huyết áp… Còn những chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê… làm cho nâng cao nguy cơ mắc những bệnh lý nguy hiểm như ung thư, đột quỵ, tiểu đường.

Cân bằng đạm động vật và thực vật

Đạm là đội ngũ chất cần yếu giúp cơ thể tạo ra các tế bào và mô. Đạm động vật (thịt, cá, trứng, hải sản) có giá trị dinh dưỡng và năng lượng cao hơn so mang đạm thực vật (đậu đỗ, tảo) nhưng trong thời kỳ chuyển hóa lại tạo ra những chất gây hại cho sức khoẻ. Đạm thực vật lành tính và có khả năng hạn chế tác động bất lợi của đạm thực vật. Vì vậy, người già nên ăn thăng bằng hai lực lượng đạm này để hạn chế nguy cơ mắc các bệnh kinh niên như béo phì, tim mạch, gút, ung thư…

Tăng cường rau xanh, trái cây


Rau xanh, trái cây tươi là hàng ngũ thực phẩm ko thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày của người cao tuổi, giúp hệ tiêu hóa làm cho việc rẻ hơn, bổ sung chất xơ tránh táo bón, sản xuất đa dạng vitamin và khoáng vật cần yếu cho sức khỏe. Rau quả còn chứa một số loại acid amin kích thích thèm ăn, khắc phục cảm giác ăn ko ngon miệng ở người cao niên. Một số loại rau như bông cải xanh cũng giàu dưỡng chất Glucoraphanin giúp đào thải độc tố trong cơ thể.

Uống đủ nước

Nước khiến cho chậm thời kỳ lão hoá tế bào trong cơ thể, đặc biệt là da. Nước còn phải chăng cho hoạt động của thận, giảm hiện tượng táo bón và rối loạn đàm luận chất. Tuy nhiên, người cao tuổi ít cảm thấy khát, khó nhận mặt cơ thể thiếu nước. Họ cần duy trì lề thói uống ít nhất hai lít nước mỗi ngày chứ không nên đợi cơ thể khát mới uống. Các loại nước phải chăng cho sức khỏe người già là nước lọc, nước ép trái cây, canh rau củ.

Ngoài ra, để duy trì sức khỏe, người già cần xây dựng cho mình 1 chế độ dinh dưỡng hợp lý bằng cách thức tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc; hạn chế chất béo; bổ sung khoáng chất, vitamin cần thiết cho cơ thể. Có thể tiêu dùng thêm các sản phẩm chuyên biệt dành riêng cho người cao tuổi để bổ sung dưỡng chất thiết yếu giả dụ bữa ăn hàng ngày không sản xuất đủ.

Bác sĩ Lưu Ngân Tâm - Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Lâm sàng TPHCM khuyên: "Ở người cao tuổi, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng, không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn tăng sức đề kháng, đề phòng những bệnh mãn tính có thể mắc phải như tim mạch, tiểu đường, mất ngủ... đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, do khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng ở người già bị suy giảm nên cần bổ sung thêm các dưỡng chất cần phải có phê duyệt những thực phẩm chuyên biệt. Ví dụ như dưỡng chất Plant Sterols - chất béo chiết xuất bỗng nhiên từ thực vật có tác dụng giảm những nguy cơ mắc bệnh tim mạch; hay Glucoraphanin có trong mầm bông cải xanh có tác dụng tăng đề kháng, giảm mệt mỏi, giúp ăn ngủ ngon hơn".