Trong hàng trăm câu hỏi mà chúng tôi nhận được, ThS.BS Lê Đình Phương, Khoa Nội BV FV đã phân loại, hệ thống và trả lời những vấn đề chính yếu nhất xung quanh vấn đề này.

Thu Hà (Quận 3)

Tôi đi khám bệnh thử máu thấy có xét nghiệm anti HCV dương tính, BS chẩn đoán là đã bị VGSV C. Hiện gia đình tôi rất hoang mang lo lắng. Xin BS cho một lời khuyên.

BS Lê Đình Phương, Khoa Nội, Bệnh viện FV:

Xét nghiệm tìm kháng thể chống siêu vi C trong máu, gọi tắt là anti HCV hiện nay được sử dụng như một biện pháp đơn giản, nhanh chóng để tầm soát bệnh VGSV C. Việc kháng thể này dương tính chỉ cho biết là cơ thể người bệnh đã có lần tiếp xúc với siêu vi C và đã sản sinh ra kháng thể chống lại, hoàn toàn không có giá trị khẳng định là người bệnh đã thật sự mắc bệnh hay chưa. Khi xét nghiệm này dương tính, bạn phải làm tiếp xét nghiệm định tính HCV RNA trong máu, nếu dương tính mới có thể khẳng định được đã mắc bệnh.

thangkiem78@yahoo.com

Ngoài đường máu, bệnh VGSV C còn lây qua đường nào nữa?

BS Lê Đình Phương:

Bệnh còn có thể lây qua đường tình dục nhưng với tỷ lệ rất thấp, khác với VGSV B. Do đó, khoa học không khuyến cáo phải sử dụng bao cao su trong sinh hoạt vợ chồng để ngừa bệnh. Tuy nhiên, vì bệnh lây qua đường máu, cần tránh giao hợp trong những ngày có kinh hay có các động tác mạnh bạo gây chảy máu.

Minh Tâm @yahoo...

Bệnh VGSV C có nguy hiểm thật sự không?

BS Lê Đình Phương:

Trước thập niên 70, giới y học đã ghi nhận có những trường hợp bị xơ gan hay ung thư gan mà không phát hiện có siêu vi A hay B trong máu, gọi là VGSV không phải A, không phải B (non A, non B hepatitis). Sau đó, virus không A không B này được xác định chính xác là siêu vi C. Điều này cho thấy như những bệnh siêu vi gan khác, siêu vi C có thể đưa đến ung thư gan hay xơ gan, nhưng với tỷ lệ cao hơn nhiều. Ước tính có khoảng 20-25% người bị VGSV C sẽ bị biến chứng ung thư gan hay xơ gan.

haiau78gmail...

Tôi nghe nói bệnh VGSV C cần phải làm những xét nghiệm rất phức tạp và đắt tiền để xác định chẩn đoán. Vì sao như vậy?

BS Lê Đình Phương:

Để chẩn đoán xác định bệnh VGSV C không cần phải làm những xét nghiệm phức tạp và đắt tiền. Tuy nhiên, vì điều trị rất phức tạp và tùy theo từng trường hợp khác nhau, cần phải đánh giá thật kỹ trước khi điều trị để đếm số lượng siêu vi C trong máu, xác định chủng loại siêu vi đang mắc phải, đánh giá chức năng gan.

Đồng thời, cũng phải lượng giá tình trạng sức khỏe chung về tim mạch, nội tiết, thận… để xem người bệnh có thể dung nạp được một chế độ điều trị lâu dài và có nhiều tác dụng phụ hay không.

Do đó, trước khi quyết định điều trị, thầy thuốc sẽ yêu cầu bạn làm khá nhiều xét nghiệm chi tiết và có thể tốn kém để có thể đánh giá toàn bộ vấn đề và bệnh VGSV C của bạn.

Tuy nhiên, việc này chỉ giúp điều trị thêm chính xác và hiệu quả thêm mà thôi. Nếu không tiến hành đầy đủ các qui trình đánh giá chi tiết, việc điều trị có thể tốn kém nhiều thêm và có nguy cơ thất bại cao hơn. Đừng ngại hỏi kỹ thầy thuốc về ý nghĩa của các xét nghiệm này và ảnh hưởng của chúng lên quyết định điều trị như thế nào

thanhlinhhcm@yahoo...

Tôi đọc Internet nước ngoài thấy người ta khuyên chỉ nên tầm soát bệnh VGSV C cho những người có nhiều khả năng nhiễm bệnh qua đường máu như những người đã từng được truyền máu trước 1979, người nghiện xì ke. Tại sao nhiều bệnh viện chỉ định xét nghiệm anti HCV rộng rãi cho tất cả các đối tượng như vậy?

BS Lê Đình Phương:

Đúng như bạn nói, bệnh VGSV C lây truyền chủ yếu qua đường máu như truyền máu có nhiễm siêu vi C, người tiêm chích ma túy. Đó là lý do mà các nước phương Tây khuyên nên tầm soát những bệnh lây qua đường máu cho những đối tượng này. Tuy nhiên, vẫn có 10% BN bị VGSV C mà không hề tìm được đường lây nhiễm.

Tỷ lệ không thấy đường lây nhiễm qua đường máu khá cao ở VN. Ước tính có khoảng 80-90% người bệnh đang điều trị tại BV FV hoàn toàn không có tiền căn truyền máu hay sử dụng ma túy qua đường tiêm chích.

Điều này là một thực tế đáng báo động về tình hình vô trùng trong các thủ thuật xâm lấn như tiêm chích, nhổ răng, cắt lễ, xâm mình, xâm môi…

thutruc@yahoo...

Tôi bị VGSV C và đang có thai nên rất lo lắng bệnh có lây cho em bé không?

BS Lê Đình Phương:

Khác với bệnh VGSV B và AIDS, bệnh VGSV C không lây truyền theo chiều dọc từ mẹ sang con. Do đó, bạn không nên quá lo lắng. Dĩ nhiên, em bé có thể mắc bệnh nếu bị dây nhiễm máu của bạn, mặc dù khả năng này rất thấp (5%). Việc tuân thủ các biện pháp vô trùng khi sanh đẻ, hay khi chăm sóc em bé là việc không thừa.

Tiến Minh (Đà Nẵng)

Tôi bị viêm gan C nhiều năm nay, nên cũng rất lo lắng vì sợ mình bị ung thư hay xơ gan. Xin cho biết thời gian tiến triển của bệnh

BS Lê Đình Phương:

Bệnh nhân bị viêm gan C có thời gian tiến triển bệnh khác nhau và không thể dự đóan chính xác. Nhiều bệnh nhân chỉ bị thay đổi ít sau 20-30 năm, trong khi nhiều người bị xơ gan sau 10 năm hay ngắn hơn.

Và cũng không thể biết đích xác thời điểm nào bạn bị nhiễm siêu vi C để tiên lượng. Nói chung, mặc dù có những biến chứng nguy hiểm, bệnh tiến triển rất chậm nên việc điều trị luôn có nhiều thời gian để cân nhắc, chuẩn bị.

Ngọc Hải (Đồng Nai)

Nếu bệnh tiến triển chậm, tại sao BS lại khuyên tôi nên điều trị càng sớm càng tốt?

BS Lê Đình Phương:

BS của bạn đã không sai khi khuyên điều trị sớm, vì đó là nguyên tắc cho điều trị tất cả các bệnh. Điều trị sớm đặc biệt quan trọng trong bệnh VGSV C vì tỷ lệ đáp ứng giảm đáng kể theo thời gian. Nếu tỷ lệ thành công trong điều trị VGSV C cấp tính có thể là trên 90%, thì tỷ lệ điều trị thành công giảm đi 8% mỗi năm nếu để bệnh kéo dài và chuyển sang mãn tính.

BS Lê Đình Phương:

Hoàn toàn sai lầm. Mức độ trầm trọng của bệnh VGSV hoàn toàn không phụ thuộc vào số siêu vi trong máu hay độ gia tăng của men gan.

phuongdunghotmail...

Tôi nghe nói bệnh VGSV C cần phải làm những xét nghiệm rất phức tạp và đắt tiền để xác định chẩn đoán. Vì sao như vậy?

BS Lê Đình Phương:

Để chẩn đoán xác định bệnh VGSV C không cần phải làm những xét nghiệm phức tạp và đắt tiền. Tuy nhiên, vì điều trị rất phức tạp và tùy theo từng trường hợp khác nhau, cần phải đánh giá thật kỹ trước khi điều trị để đếm số lượng siêu vi C trong máu, xác định chủng loại siêu vi đang mắc phải, đánh giá chức năng gan.

Đồng thời, cũng phải lượng giá tình trạng sức khỏe chung về tim mạch, nội tiết, thận… để xem người bệnh có thể dung nạp được một chế độ điều trị lâu dài và có nhiều tác dụng phụ hay không. Do đó, trước khi quyết định điều trị, thầy thuốc sẽ yêu cầu bạn làm khá nhiều xét nghiệm chi tiết và có thể tốn kém để có thể đánh giá toàn bộ vấn đề và bệnh VGSV C của bạn.

Tuy nhiên, việc này chỉ giúp điều trị thêm chính xác và hiệu quả thêm mà thôi. Nếu không tiến hành đầy đủ các qui trình đánh giá chi tiết, việc điều trị có thể tốn kém nhiều thêm và có nguy cơ thất bại cao hơn. Đừng ngại hỏi kỹ thầy thuốc về ý nghĩa của các xét nghiệm này và ảnh hưởng của chúng lên quyết định điều trị như thế nào

Ngọc Hạnh (Cần Thơ)

Tôi nghe nói bệnh viêm gan siêu vi C rất nguy hiểm và không thể điều trị khỏi. Xin BS cho một lời khuyên.

BS Lê Đình Phương:

Bệnh VGSV C là một bệnh tương đối nguy hiểm vì là một nguy cơ dẫn đến ung thư gan và xơ gan. Bệnh lây truyền qua đường máu và những thủ thuật không bảo đảm vô trùng như tiêm chích, cắt lễ, xăm mình, châm cứu…

Tuy nhiên, bệnh VGSV C đã có thuốc đặc trị khá hiệu quả. Tùy theo chủng loại VGSV C, tỷ lệ khỏi bệnh có thể lên đến 50-70%. Tuy nhiên, chế độ điều trị rất phức tạp và đòi hỏi phải đánh giá thật chi tiết trước khi bắt đầu điều trị và theo dõi sát sao mỗi tháng để đảm bảo tỷ lệ thành công cao nhất cho người bệnh.

Để phòng bệnh, cần tuyệt đối tránh tiếp xúc với siêu vi viêm gan C qua các đường lây nhiễm vừa kể. Nếu đã bị bệnh, người bệnh phải sử dụng riêng những vật dụng có dính máu của mình như bàn chải, cắt móng tay, dao cạo râu…

Bệnh nhân vẫn có thể ăn uống sinh hoạt chung với người thân như bình thường. Nhưng rất cần giữ một lối sống lành mạnh, không bia rượu, tránh béo phì và phải hỏi ý kiến bs trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc gì, kể cả thuốc cổ truyền để tránh không làm tổn hạn thêm tế bào gan.

Tôi đã được phát hiện bị VGSV C hơn 1 năm nay và chưa điều trị. Xin BS cho biết điều gì đang xảy ra?

BS Lê Đình Phương:

Nếu virus vẫn tồn tại trong máu (và gan) 6 tháng sau khi nhiễm bệnh, bạn đã bị viêm gan C mạn tính. Cơ may khỏi bệnh rất hiếm nếu không điều trị. Ở giai đoạn này, có thể bắt đầu có những tổn thương nặng hơn cho gan. Bạn có thể thấy có triệu chứng của bệnh trong giai đoạn này.

Người bị viêm gan C mạn tính có thể thấy mệt, khó tập trung, yếu mệt, đau cơ hay đau khớp, thấy lo âu hay trầm cảm. Hầu hết bệnh nhân đều không có triệu chứng và không cảm thấy bệnh. Việc không có triệu chứng có thể kéo dài nhiều năm.

Tuy nhiên, virus vẫn tiếp tục sinh sôi nảy nở trong gan. Chúng gây viêm gan và tăng nồng độ nhiều men gan (gọi là AST và ALT) có thể đo được trong máu. Thực tế, tổn thương gan (gọi là xơ hóa) có thể lan rộng và dẫn đến xơ gan.

Khi xơ gan, mô xơ xâm lấn và thay thế mô gan bình thừơng, hủy hoại những chức năng quan trọng của gan như tiêu hóa và giải độc. Khoảng 20% - 25% bệnh nhân viêm gan C bị xơ gan. Xơ gan là một bệnh nặng có nhiều biến chứng nghiêm trọng nên phái điều trị tích cực.

Ghép gan là biện pháp điều trị duy nhất để điều trị xơ gan nặng. Nếu không điều trị, xơ gan sẽ dẫn đến những biến chứng nặng và ung thư gan

Bệnh nhân bị viêm gan C có thời gian tiến triển bệnh khác nhau và không thể dự đóan chính xác. Nhiều bệnh nhân chỉ bị thay đổi ít sau 20-30 năm, trong khi nhiều người bị xơ gan sau 10 năm hay ngắn hơn. Lưu ý là tốc độ tiến triển đến bệnh gan KHÔNG phụ thuộc vào kiểu gene hay số lượng virus bạn đang mang.

Bệnh này có thể điều trị được không thưa bác sĩ?

BS Lê Đình Phương:

Điều đáng lạc quan là hiểu biết của y học về điều trị bệnh VGSV C đã có tiến bộ rất nhiều về chẩn đóan và điều trị. Trước đây, bị VGSV C là có nghĩa chấp nhận sự may rủi của số phận, vì không có thuốc điều trị đặc hiệu. Nhưng sang thập niên 90.Có hai loại thuốc được chấp thuận để điều trị viêm gan C mãn - interferon và ribavirin.

Interferon - là một protein thiên nhiên do cơ thể sản xuất ra để chống lại nhiễm trùng do virus. Thật ra, interferon cũng chịu trách nhiệm một phần về những triệu chứng của viêm gan C như đau nhức cơ và những triệu chứng như cúm. Đây là những dấu hiện cho thấy hệ miễn dịch đang bảo vệ cơ thể bạn khỏi nhiễm trùng.

Tuy nhiên, cơ thể không sản xuất đủ interferon để tiêu diệt virus viêm gan C, nên dạng thuốc protein này kích hoạt cơ thể đề kháng tự nhiên. Vì interferon là một protein, thuốc sẽ bị cơ thể phá huỷ khi uống, nên chỉ có thể sử dụng thuốc đường tiêm dưới da. Bạn sẽ được hướng dẫn cách chích thuốc khi bắt đầu điều trị.

Có 2 dạng interferon:

Interferon qui ước - bị cơ thể phá hủy nhanh chóng và phaỉ chích ít nhất 3 lần mỗi tuần

"Pegylated" interferon - được điều chỉnh để có tác dụng trong cơ thể dài hơn để diệt virus {Reddy, 2002, p.576} Có hai dạng - PEGASYS' (peginterferon alfa-2a [40KD]), bào chế bởi Roche, và PEG-INTRON' (peginterferon alfa-2b), bào chế bởi Schering-Plough.

Khi chích thuốc theo chỉ định của thầy thuốc, pegylated interferon tồn tại trong cơ thể ở một nồng độ đủ để diệt virus sinh sôi. Những interferons này tốt hơn interferon qui ước về mặt diệt virus và dễ sử dụng hơn vì chỉ cần chích 1 tuần 1 lần.

Những bệnh nhân không đáp ứng với interferon qui ước có thể đáp ứng tốt với điều trị pegylated interferon.

Nghiên cứu lâm sàng cho thấy điều trị interferon đơn thuần (đơn trị liệu) cũng diệt được virus ở vài bệnh nhân, nhưng kết quả sẽ tốt hơn nếu kết hợp với một thuốc khác gọi là ribavirin (điều trị phối hợp).

Trung Phương (Hà Nội)

Tôi bị VSGV C nhưng liệu có thể uống thuốc ribavirin như BS vừa nói vì chi phí điều trị Interferon quá đắt, khoảng 1000 USD mỗi tháng. Vậy có được không?

BS Lê Đình Phương:

Ribavirin - được Roche bào chế với tên thương mại COPEGUS® (ribavirin), và do Schering-Plough dưới tên REBETOL® (ribavirin). Thuốc có dạng viên nén hay viên nang dùng để uống 2 lần một ngày.

Ribavirin có thể tăng cường tác dụng cúa điều trị interferon (dạng qui ước hay pegylate hóa) khi sử dụng kết hợp. Thuốc làm tăng hiệu quả của interferon, và làm giảm khả năng tái phát.

Ribavirin đơn thuần không diệt được virus. Do đó, tốt nhất là điều trị đúng, đủ theo phác đồ của thế giới, hoặc theo dõi sát và không điều trị gì cả. Uống duy nhất ribavirin chỉ tốn tiền mà lại còn lãnh thêm tác dụng phụ.

Nguyễn Thị Thu

Tôi đang chuẩn bị có thai thì được phát hiện bị VGSV C và đã điều trị được 2 tháng. Vậy tôi có thể có thai trong năm nay được không?

BS Lê Đình Phương:

Iinterferon và ribavirin có thể gây khuyết tật cho thai, nên bắt buộc phải áp dụng một biện pháp ngừa thai thích hợp và hiệu qua trước, trong và 6 tháng sau khi điều trị. Đừng quên là thuốc ngừa thai đôi khi có thể gây tổn thương gan.

Trong trường hợp của bạn, sử dụng bao cao su là thích hợp nhất vì vừa ngừa thai hiệu quả, vừa có thể tránh được lây bệnh cho chồng, mặc dù khả năng lây bệnh qua đường tình dục rất thấp.

Như Lê (Quận 8)

Tôi đã được chẩn đoán mắc bệnh VGSV C nhưng đã gần 1 tháng mà vẫn phải còn làm xét nghiệm sinh thiết gan trước khi điều trị. Tại sao phải làm xét nghiệm nhiều đến như thế?

BS Lê Đình Phương:

Thầy thuốc cần tiến hành một số xét nghiệm để xem điều trị có hữu ích cho bạn không (hầu hết những xét nghiệm này cần lấy máu)

Có thể cần lấy một mẫu nhỏ gan (sinh thiết) để khảo sát (đây là một phương pháp tương đối an toàn, mặc dù có nguy cơ rất nhỏ bị chảy máu). Sinh thiết cho thấy gan của bạn bị ảnh hưởng như thế nào do virus viêm gan C và có thể giúp ích cho quyết định điều trị.

Nhiều thầy thuốc chỉ định những xét nghiệm dấu ấn xơ hóa (xét nghiệm máu hay fibroscan đang được đánh giá và so sánh với tiêu chuẩn vàng là sinh thiết gan), ít xâm lấn hơn sinh thiết và có thể kiểm tra tổn thương gan.

Tuy nhiên, sinh thiết gan không phải là xét nghiệm bắt buộc trong tất cả mọi trường hợp. Có nhiều yếu tố khác giúp tiên lượng khả năng lành bệnh sau khi điều trị, quan trọng nhất là kiểu gen và số lượng siêu vi.

Trần Minh Khang- amaratammie@...

Tôi bị bệnh viêm gan B và C đã lâu, khoảng hơn 1 năm về trước có sử dụng Interferon của Roche để điều trị bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ. Điều trị đủ liều 12 tháng thường xuyên đi xét nghiệm thấy có kết quả virus âm tính.

Khoảng 2 tháng sau đó , trong lúc gia đình có chuyện không vui, tôi đi khám lại thì thấy kết quả dương tính, và gần đây đi khám lại vẫn dương tính. Hiện tôi rất hoang mang không biết nên điều trị tiếp như thế nào cho khỏi bệnh. Có loại thuốc nào có tác dụng hơn nhưng khoảng cach chích giữa 2 lần dài hơn hay không?

Ngoài ra, theo hướng dẫn sử dụng của Roche thì chỉ chích thuốc liên tục trong 12 tháng, trong khi đó 1 số bác sĩ tư vấn phải chích 18 tháng. Sự chênh lệch giữa số liều thuốc lớn như vậy có gây ra tác hại nào khác hay không?

BS Lê Đình Phương:

Trường hợp của bạn là một trường hợp phức tạp. Xin mời bạn đến BV FV (lấy hẹn trước qua số 4111333), đem theo tòan bộ các xét nghiệm đã làm và các dơn thưốc đã sử dụng để được tư vấn cụ thể

Tran Minh Tri-tranminhtri88@...

Cách đây 18 năm, tôi có bị tai nạn xe cộ và phải nhận máu từ một người hảo tâm, đến nay khi xét nghiệm thì bác sĩ thông báo là đã bị Viêm gan C lọai 1. Triệu chứng: rất dễ mệt mỏi, đau nhức. Xin hỏi là thời gian lâu như vậy, bây giờ có thể điều trị được không? Thời gian và chi phí điều trị là bao nhiêu?

BS Lê Đình Phương:

Trường hợp của bạn là một cas bệnh điển hình lây nhiễm VGSV C qua truyền máu. Bạn cần làm thêm nhiều xét nghiệm khác để đánh giá về chỉ định và thời gian điều trị. Xin mời bạn đến BV FV (lấy hẹn trước qua số 4111333) để được tư vấn cụ thể hơn

Chi phí điều trị với phác đồ chuẩn hiện tại khoảng 1000 USD một tháng. Thời gian điều trị VGSV C type 1 dao động từ 6-18 tháng, tùy theo đáp ứng điều trị.

Trần Thị Tuyết Hoa - solve_it_2@...

Mẹ tôi 90 tuổi, được phát hiện có bệnh tiểu đường cách đây 2 năm, sau đó có tai biến nên sức khỏe suy yếu (phát âm khó khăn). Đồng thời các kết quả xét nghiệm máu trong quá trình trị bệnh trên cho thấy dương tính viêm gan siêu vi C. Tôi muốn hỏi 2 câu:

1/ Có sự liên quan nào giữa:

* Viêm gan siêu vi C.

* Tiểu đường.

2/ Viêm gan siêu vi C ở người lớn tuổi nên điều trị theo hướng nào thì tối ưu?

BS Lê Đình Phương:

Những nghiên cứu gần đây cho thấy có sự liên quan giữa bệnh tiểu đường và VGSV C. Cần phải điều trị tích cực cả 2 bệnh cùng lúc. Tuy nhiên, nếu mẹ của bạn đã cao tuổi (>90), cần cân nhắc có thể trì hoãn điều trị VGSV Cchođến khibệnh tiểu đường và các biến chứng của nó đã thật sự ổn định. Nói chung, chỉ điều trị VGSV C trong trường hợp này chỉ khi có các biến chứng xơ hóa gan ở mức độ nặng

HONG-leson34@...

Tháng 3/2007 qua xét nghiệm tôi bị nhiễm siên vi C, siêu âm gan bình thường chưa thây tổn thương, đã xét nghiệm men gan 3 lần (31/3, 11/4 và 27/4/2007 và có uông thuốc theo toa BS). kết quả AST 185 - 181 - 220; GGT 216 - 252 - 351; Và ALT 346 - 214 - 98.

Hỏi theo KQ xét nghiệm trên gan của tôi hiên nay thế nào ? AST, GGT, ALT là gì?

- Ngày 2/4/2007 qua xét nghiệm sinh học phân tử K quả:

HCV định lượng 13.000.000 Copies/ml Huyết thanh.

HCV GENOTTYPE 1b.

Hỏi HCV định lượng là gì? Bệnh của tôi hiện nay ở giai đoạn nào?

- Hiện nay theo các chỉ số trên tôi có cần chích thuốc không? Và nếu chích thì hiện nay có rất nhiều loại thuốc chích và giá cả chênh lệch rất lớn cho hỏi tên chủng loại xuất sứ? lý do vì sao giá lại có sự chênh lệch lớn như vậy? có phải do chất lượng thuốc khác nhau không? ( thuốc uống chung thì chỉ có 01 loại riberin)

- Nếu chích loại Heberin hoặc Roferon alfa hay Uniferon loại 3MIU có gì khác nhau không, đang chích loại này sau 1 tháng chuyển qua loại khác được không? Hiện nay có loại thuốc nào mỗi tuần chích 01 mũi không (thay vì 03 lần mỗi tuần)? giá cả? mua ở đâu? Tên thuốc?

BS Lê Đình Phương:

Trường hợp của bạn là 1 case VGSV C, genotype 1b, có số siêu vi cao. Bạn có thể cần phải làm sinh thiết gan để đánh giá mức độ xơ hóa trước khi cân nhắc chỉ định điều trị.

Nói chung, trong tất cả các trường hợp VGSV C, các thuốc interferon thế hệ mới như Pegylated interferon 2a hay 2b đã được chứng minh có hiệu quả vượt trội hơn các interferon cổ điển mà bạn đã nêu, xét về 2 khía cạnh: hiệu quả điều trị và tác dụng phụ. Nhưng cần phải xét đến yếu tố chi phí vì các thuốc mới đắt tiền hơn nhiều lần.

TRUNG LAM - pppplam@...

Bà mẹ vợ tôi,năm nay được 82 tuổi...trong một lần khám xét tổng quát được BS cho biết là bà bị nhiễm viêm gan C.

Qua điều tra thì được biết gần 40 năm trước đây tại VN, bà bị chứng nhức đầu kinh niên va được chữa trị, tiêm thuốc hàng ngày có lúc do y tá trong làng xóm thực hiện, có thể đó là nguyên do gây nhiễm cho cụ.

Nhưng hiện nay cụ vẫn khỏe khoắn bình thường, chức năng gan khi xét nghiệm cũng khá tốt, có phải là do cơ thể cụ bằng cách nào đó đã có kháng thể chống lại virus viêm gan C hay không.

BS Lê Đình Phương:

Yếu tố tuổi tác không phải là yếu tố duy nhất để chỉ định điều trị. Cần phải cân nhắc thêm nhiều yếu tố khác như genotype, mức độ tổn thương gan, số lượng siêu vi trong máu…Tuy nhiên, khuynh hướng chung là không chỉ định điều trị cho những trường hợp VGSV C khi tuổi quá cao vì bệnh thường tiến triển rất chậm.

Kháng thể chống HCV không có tác dụng bảo vệ hoàn toàn. Vì vậy, chỉ có 15% người nhiễm HCV có thể tự khỏi mà không cần điều trị.

Huỳnh Trung Lễ - huynhtrungle_1964@...

Cho hỏi một số câu sau :

01/ So sánh mức độ nguy hiểm giữa VGSV B và VGSV C ?. Khả năng tấn công vào cơ thể Bn của loại nào mạnh hơn ?

02/ Làm sao để biết mình bị nhiễm VGSV C hay không ? Làm cụ thể những xét nghiệm gì ? ( Xin cho biết cụ thể , đừng trả lời chung chung ).

03/ Nếu đã nhiễm thì phải chữa như thế nào và ở đâu, phí tối thiểu cho một đợt điều trị bằng thuốc uống là bao nhiêu, bằng thuốc chích là bao nhiêu ?

04/ Sau bao lâu của đợt điều trị thứ I thì phải làm tiếp những bước gì? Phí?

05/ Nếu đã nhiễm và cần phải chữa mà không thể đeo đuổi điều trị vì vấn đề tiền bạc thì có tổ chức, cơ quan nào đứng ra tài trợ một phần or toàn phần hay không. Nếu có xin cho biết địa chỉ cụ thể, tel or e-mail.

BS Lê Đình Phương:

VGSV C nguy hiểm hơn VGSV B vì tỷ lệ dẫn đến xơ gan cao hơn (25%) và tỷ lệ tự khỏi cũng thấp hơn (15%).

Để tầm soát bệnh, bạn cần thử xét nghiệm anti HCV. Nếu âm tính, coi như bạn không có bệnh. Nếu dương tính, cũng chưa hẳn là đã mắc bệnh mà phải làm tiếp xét nghiệm định tính HCV RNA. Nếu dương tính, chắc chắn đã mắc bệnh. Sau đó, bạn cần làm thêm rất nhiều xét nghiệm để đánh giá chi tiết trước khi có chỉ định điều trị.

Trần văn Út - minhnhc@...

Tôi bị viêm gan siêu vi C ( Genotype : 1a) , định lượng virus : 780.000 copies/ml ,và đã bắt đầu điều trị từ tháng 2/2006 theo phác đồ : Interferon + Ribavirine trong 48 tuần.

Trong quá trình điều trị tôi tuân thủ đầy đủ các chỉ dẫn của bác sĩ , các xét nghiệm định lượng virus đều âm tính.

Xét nghiệm cuối cùng khi chấm dứt điều trị ( tháng 1/2007) đều có kết quả rất tốt ( GGT: 18 ; SGOT:14 ; SGPT:15, Định lượng virus : âm tính) . Tuy nhiên, sau khi khi ngưng thuốc 3 tháng, xét nghiệm kiểm tra lại thì kết quả rất tệ : GGT:36 ; SGOT:124 ; SGPT :280 , Định lượng virus: 200.000 copies/ml. Hiện giờ tôi hay bị ngứa về đêm và mất ngủ.

Cho biết hiện giờ tôi phải làm gì để trị dứt con siêu vi này ? Chế độ ăn uống, làm việc phải như thế nào ?

BS Lê Đình Phương:

Trường hợp của bạn là một case bệnh bị tái phái sau khi điều trị với interferon cổ điển. Tỷ lệ tái phát với interferon cổ điển với genotype 1 có thể lên đến 70-80%.

Nếu điều kiện kinh tế cho phép, bạn có thể tái điều trị lại với pegylate interferon và ribavirine để có hiệu quả điều trị khỏi bệnh cao hơn. Tỷ lệ điều trị thành công với thuốc mới có thể đạt 50-60% tùy trường hợp, thời gian điều trị có thể dài hơn (18 tháng).

Chế độ ăn uống sinh hoạt cho người đang bị nhiễm VGSV C:

- Cần tránh những thức ăn béo (da, lòng, mỡ…) và các thức ăn ngọt

- Tránh tuyệt đối rựou bia

- Hạn chế sử dụng các thuốc có thể gây hại cho tế bào gan, kể cả thuốc đông dược.

- Tránh hút thuốc

- Tập thể dục đều đặn để hạn chế tăng cân…

Nam Huynh - namhuynh20052000@

Tôi đang bị viêm gan C, đã chữa 8 tháng rồi và đi tets máu 3 lần, cho kết quả âm tính. Vậy xin hỏi BS bao giờ tôi mới hết chích thuốc. tôi đang điều trị thuốc Pegacys và thuốc uống Ribazol. Xin cảm ơn BS

BS Lê Đình Phương:

Tùy theo kiểu gene và đáp ứng trong lúc điều trị, tổng thời gian điều trị dao động từ 3 đến 18 tháng với Pegasys và Ribazol. Vì không đủ dữ kiện, không thể trả lời cụ thể được. Nói chung bạn nên tuân thủ lời khuyên của BS điều trị, không nên tự ấn định thời gian điều trị.

Phạm Hải Sơn - haisonwatch@

Sau khi đã xét nghiệm âm tính ở mũi thứ 24 (type 1B: 48 mũi), thì có thể sinh hoạt tình dục được không? Nếu muốn kiểm tra người bạn đời của mình thì có thể đến đâu và yêu cầu xét nghiệm gì để kiểm tra? (Cháu đã quan hệ 1 lần)

- Quá trình điều trị bệnh có thể gây ra khả năng vô sinh không? Và sau quá trình điều trị này thì cháu phải mất bao lâu nữa để lập gia đình, ổn định cuộc sống

BS Lê Đình Phương:

Tỷ lệ lây nhiễm siêu vi C qua đường tình dục rất thấp và không cần áp dụng một biện pháp phòng ngừa đặc biệt nào ngòai tránh sinh họat vợ chồng trong những ngày kinh nguyệt và tránh những động tác mạnh bạo gây chảy máu.

Điều trị chuẩn với Pegylate Interferon và Ribavirin không gây vô sinh. Nhưng bạn phải tuyệt đối áp dụng một biện pháp tránh thai an tòan trong lúc điều trị và 6 tháng sau khi kết thúc điều trị.

Nguyễn Hữu Tuấn - dim2ple@

Xin bác sĩ vui lòng trả lời giúp tôi 2 câu hỏi:

1. 20 năm trước,ba tôi được chẩn đóan là viêm gan mãn tính, sức khỏe vẫn bình thường. Tháng 7/2006 khám tổng quát thì men gan (ALT,AST) trong giới hạn cho phép. Tháng 4/2007, khám lần 2 men gan vẫn tốt (có khám thêm C thì 9,54). Cả 2 lần siêu âm thì gan không sao. Vậy bác sĩ cho tôi hỏi bệnh của ba tôi có cần điều trị hay không và theo hướng nào?

2. Mẹ tôi sống cùng ba tôi ở Vĩnh Long và cũng vừa phát hiện bệnh. Men gan cao hơn bình thường 1 tý, có siêu vi C, trong gan có mỡ. Bác sĩ đã khuyên đặc trị (tốn tiền,thời gian và đau đớn). Vậy xin hỏi bác sĩ là gan có mỡ thì viêm gan C nguy hiểm hơn không và hướng điều trị của mẹ tôi như thế nào là phù hợp.

BS Lê Đình Phương:

Tất cả các bệnh lý gan khác (VGSV B, VG do rượu hay do thuốc, gan nhiễm mỡ…) đều có thể làm nặng hơn bệnh lý VGSV C có sẵn. Do đó người thân của bạn cần chú ý tập thể dục, ăn kiêng để hạn chế tình trạng gan nhiễm mỡ.

Trường hợp của ba bạn vì không có đầy đủ dữ kiện nên không thể trả lời cụ thể được.

Hồ Thị Lan - phamthihieuhanh@

Hiện nay, tôi 55 tuổi. Năm 2002,btôi đi thử máu thì phát hiện bi nhiễm siêu vi C. Từ đó đến nay, cứ 6 tháng tôi đi kiểm tra 1 lần, men gan bình thường, đếm siêu vi bác sĩ bảo nhiều. Tôi xin hỏi như vậy có cần phải điều trị không? Thời gian bao lâu?

BS Lê Đình Phương:

Không được dựa vào men gan bình thường hay bất thường để chỉ định điều trị VGSV C. Men gan bình thường không có nghĩa là gan bạn không bị tổn thương. Bạn cần được khám, làm thêm nhiều xét nghiệm khác để cân nhắc chỉ định và thời gian điều trị.

Nguyen Binh - vthihanh.hue@

Tháng 8/2004 tôi phát hiện bị nhiễm VGSV C. BS điều trị cho test định lượng có kết quả là 4420421 copies/ml ( 850081 UI/ml ).

Đã được cho điều trị bằng Zeffix kết hợp Ribazol, sau 3 tháng đi test lại thì kết quả giảm còn 4871 copies/ml, vẫn tiếp tục điều trị nhưng kết quả lại tăng trở lại, vì lí do kinh tế sau 10 tháng điều trị thì tôi ngưng.

Tuy nhiên cứ 2 hoặc 3 tháng tôi đi test men gan 1 lần & nhận thấy men gan vẫ duy trì ở mức bình thường ( SGOT : khoảng 21 - 36 U/l; SGPT : khoảng 19 -26 U/l ). Xin Bác sĩ cho tôi một lời khuyên về trường hợp của tôi.

BS Lê Đình Phương:

Ý nghĩa của men gan trong điều trị và theo dõi VGSV C không phải là yếu tố duy nhất và tuyệt đối. Do đó không nên chỉ dựa vào men gan đơn thuần để tiên lượng.

Trong trường hợp của bạn, Ribazol tự nó không diệt được siêu vi C, Zeffix là thuốc trị VGSV B, hoàn toàn không có tác dụng điều trị VGSV C.

Bệnh viêm gan có thuốc chữa không, có dứt bệnh được không, có thuốc gì để giữ bệnh đừng phát triển và phải kiêng cử ra sao? Nếu phát hiện có Hepertied C trong máu nhưng chưa phát triển tới gan có cách phòng gì không, tôi muốn xin số Phone của BS hay Email của BS để liên lạc và tìm hiểu vầ căn bệnh này có được không, nếu có dịp về Việt Nam tôi có thể mang người bệnh nhân nhờ BS khám dùm được không?

BS Lê Đình Phương:

Khi có dịp về Việt Nam, bạn có thể lấy hẹn khám bệnh với tôi qua số điện thọai 4.11.33.33 (BV FV 6 Nguyễn Lương Bằng . Q7. TPHCM để được tư vấn cụ thể