Hotline 24/7
08983-08983

Giãn tĩnh mạch tinh - Thủ phạm gây vô sinh nam giới

Giãn tĩnh mạch tinh làm suy giảm dần chức năng của tinh hoàn, có tỉ lệ 15% -20% ở nam giới và chiếm 40% ở những người bị hiếm muộn.

Sơ lược về bệnh


Ambroïse Paré (1500-1590), mô tả hiện tượng này như một tình trạng ứ máu.

Đến thế kỷ 19, Barfield, lần đầu đề cập về sự liên quan của Giãn tĩnh mạch tinh và vô sinh nam giới.

Không lâu sau đó, các nhà giải phẫu đã báo cáo về ảnh hưởng khả năng sinh tinh của tinh hoàn do Giãn tĩnh mạch tinh và quá trình hồi phục sau khi mổ.

Làm sao giãn tĩnh mạch tinh có thể làm hư cấu trúc, chức năng và khả năng tạo tinh trùng vẫn còn chưa biết rõ, nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng có liên quan đến sự tăng nhiệt độ trong tinh hoàn.

Phân loại

Giãn tĩnh mạch tinh gặp bên trái nhiều hơn phải (80-90%), và khi một bên bị giãn, bên kia cũng có thể bị. Khoảng 35-40% bệnh nhân có thể sờ thấy giãn cả hai bên khi được thăm khám.

Để dễ phân loại người ta xếp thành 3 nhóm:
- Giãn to: dễ dàng nhìn thấy các búi ngoằn ngoèo trong bìu

- Giãn vừa: Có thể phát hiện khi sờ vào bìu

- Giãn ít: Phải ho rặn mới phát hiện được

Biểu hiện ra sao?

Bệnh nhân có thể hoàn toàn không có triệu chứng gì, nhưng được phát hiện vì đi điều trị hiếm muộn.

Bệnh nhân cũng có thể có cảm giác nặng hay tức vùng bìu và bẹn.

Phát hiện ra nhờ hình ảnh bìu giống như một túi đựng các con giun.

Việc phát hiện ra Giãn tĩnh mạch tinh không có nghĩa là phải đi mổ, nhưng việc đánh giá sự thay đổi trên tinh dịch đồ và nội tiết tố sẽ giúp đánh giá toàn diện mức độ thương tổn tinh hoàn.

Chỉ định

Lý do cần phải can thiệp:

 - Giãn tĩnh mạch tinh gây đau tức bìu và không đáp ứng với điều trị thuốc thông thường

 - Làm teo tinh hoàn (tinh hoàn nhỏ hơn 20ml, chiều dài nhỏ hơn 4 cm)

 - Tình trạng hiếm muộn không lý giải được

Một số khuyến cáo thêm cho việc can thiệp khi bệnh nhân có các dấu hiệu sau:

- Giãn tĩnh mạch tinh sờ thấy được

- Đang điều trị hiếm muộn

- Vợ của bệnh nhân bình thường về khả năng sinh sản hoặc có rối loạn tạm thời về khả năng sinh sản nhưng đã điều trị rồi.

- Khi bệnh nhân khám sờ thấy tĩnh mạch giãn kèm bất thường trên tinh dịch đồ

- Tinh hoàn hai bên không bằng nhau (chênh lệch 20%)

Giãn tĩnh mạch tinh có làm teo tinh hoàn theo thời gian không?

Lipshultz và  Corriere cho rằng, theo thời gian, Giãn tĩnh mạch tinh sẽ làm teo tinh hoàn.

Điều trị Nội khoa

Tùy thuộc vào kinh nghiệm điều trị của bác sĩ, chủ yếu các yếu tố chống oxy hóa được đề cập.

Phẫu thuật


Mục đích phẫu thuật là chặn dòng máu ứ đọng từ tim dội về do các van tĩnh mạch bị suy và hư hại với tỉ lệ thành công cao, bảo tồn được động mạch và giảm tối đa khó chịu vùng bìu cho bệnh nhân. Có nhiều phương pháp để điều trị, hiệu quả còn tùy thuộc vào kinh nghiệm và kỹ thuật của phẫu thuật viên.

Phẫu thuật này nên được thực hiện bởi bác sĩ Niệu khoa nhiều kinh nghiệm hoặc bác sĩ Nam khoa.

Dùng kỹ thuật vi phẫu sẽ giúp cho kết quả đạt được mỹ mãn hơn, do phân biệt rõ ràng các cấu trúc trong thừng tinh, đặc biệt là động mạch tinh, động mạch ống dẫn tinh, các mạch bạch huyết chạy trong thừng tinh và ống dẫn tinh. Bảo tồn được các cấu trúc này sẽ giúp hạn chế tỉ lệ teo tinh hoàn và tràn dịch tinh mạc sau mổ.

Những bệnh nhân được can thiệp phẫu thuật ghi nhận có cải thiện đáng kể tinh dịch đồ, khả năng thụ thai. Bệnh nhân sau khi được mổ cột tĩnh mạch tinh giãn, khoảng 66% -70% sẽ hồi phục các chỉ số trên tinh dịch đồ, khoảng 40% -60% bệnh nhân có khả năng có con trở lại.

Kass và Belman lần đầu mô tả tinh hoàn tăng thể tích sau phẫu thuật cho bệnh nhân trưởng thành bị Giãn tĩnh mạch tinh.

Việc phẫu thuật ở nam thiếu niên ít có hiệu ứng tốt như ở người trưởng thành, mặc dù, Giãn tĩnh mạch tinh có thể xuất hiện từ rất sớm ở lứa tuổi thanh thiếu niên.

Hướng dẫn bệnh nhân sau mổ

- Phẫu thuật này có thể thực hiện trong ngày
- Bệnh nhân có thể hoạt động bình thường không gắng sức sau 2 ngày
- Tháo băng sau mổ 48 giờ. chỉ cần một băng dính nhỏ che vết mổ 7 ngày

- Bệnh nhân có thể thể tắm rửa 48 giờ sau phẫu thuật

- Ăn uống trở lại bình thường sau xuất viện

- Bệnh nhân được cho thuốc giảm đau trong vài ngày đầu và có thể ngưng uống khi không còn thấy đau

- Tránh làm việc nặng như khuân vác, tập thể dục ít nhất 2-4 tuần

- Một tuần sau mổ có thể cắt chỉ và quan hệ lại bình thường 


Theo dõi

Bệnh nhân có thể gặp một ít khó chịu sau mổ
Các khó chịu thường gặp sau đây có thể không cần sự can thiệp của bác sĩ

- Hơi bầm hoặc ngã màu quanh vùng mổ, sẽ tự khỏi

- Cảm giác khó chịu và tê tê bên dưới vết mổ, thường tự ổn khoảng 3 tuần sau

- Sưng và căng nhẹ vết mổ là bình thường trong tiến trình lành sẹo vết mổ sẽ ổn trong vài ngày

- Đôi khi ngay mép vết mổ ra ít dịch trong, hơi hồng trong vài ngày đầu sau mổ cũng là bình thường, bệnh nhân cần được chăm sóc vết mổ luôn sạch và khô

- Đôi khi bệnh nhân cảm giác đau họng, nhức đầu, buồn nôn, táo bón, đau nhức mình mẩy có thể gặp sau mổ hoặc sau khi gây mê sẽ ổn định sau 24 giờ

Những vấn đề sau cần báo sớm cho bác sĩ để can thiệp giúp bạn:
- Nhiễm trùng vết mổ (thường xuất hiện vào ngày thứ 3-5 sau mổ), bác sĩ sẽ dùng kháng sinh cho bạn. Vết mổ có thể sưng, nóng, đỏ và đau với biểu hiện ra dịch nhiều ngay vết mổ, có thể kèm theo sốt hay không.

- Tụ máu: Một khối sưng to, thẫm màu càng lúc càng to dần ở vùng bẹn và bìu bên dưới vết mổ có thể gây đau và bung vết mổ.

Kiểm tra tinh dịch đồ sau mổ mỗi 3-4 tháng, vì quá trình sinh tinh cần khoảng 72 ngày và hiệu ứng tốt trên việc cải thiện tinh trùng sau mổ có thể xuất hiện muộn.


Biến chứng

- Tràn dịch tinh mạc hoặc gia tăng lượng dịch quanh tinh hoàn chiếm khoảng 2-5%.

- Phẫu thuật thành công thường làm tăng kết quả có con cho các cặp vợ chồng tuy nhiên tỉ lệ tái phát ghi nhận cũng khá cao khoảng 10% , nhiều báo cáo ghi nhận tỉ lệ tái phát trong những trường hợp phẫu thuật vi phẫu chỉ khoảng 1% -2%.

- Đau bìu sau mổ vẫn có thể tồn tại khoảng 8-11% tùy theo tác giả.

- Thương tổn động mạch tinh chiếm khoảng 0,9% và tỉ lệ này cao hơn nhiều nếu không dùng kính phóng đại vi phẫu. Tỉ lệ teo tinh hoàn phổ biến là 5%.

Theo BS Nam khoa Lê Anh Tuấn - BV Quốc tế Thành Đô
Bacsixmen.com

Đối tác AloBacsi

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ

Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

hoàn toàn MIỄN PHÍ

Khám bệnh online

X