Gần đây, nhiều nghiên cứu đã tìm hiểu vai trò của vi khuẩn đường ruột tới sức khỏe tổng thể của chúng ta – đặc biệt là trên bối cảnh các bệnh chuyển hóa như béo phì đang tăng nhanh.

Nghiên cứu về vai trò của vi khuẩn đường ruột tới khả năng giảm cân này được thực hiện bởi các nhà khoa học tới từ Khoa Dinh dưỡng, Thể dục Thể thao tại Đại học Copenhagen, Đan Mạch.

Đồng tác giả nghiên cứu, giáo sư Arne Astrup giải thích: “Vi khuẩn đường ruột người có thể liên quan tới sự gia tăng tình trạng thừa cân và béo phì hiện nay. Và các nhà khoa học đã bắt đầu tìm hiểu xem những vi khuẩn này có thể đóng vai trò gì trong việc điều trị thừa cân.”

Vi khuẩn đường ruột góp phần quan trọng trong việc giảm cân. Ảnh minh họa.

“Nhưng chỉ đến bây giờ chúng ta mới xuất hiện đột phá cho thấy một vài chủng vi khuẩn có thể đóng vai trò quyết định trong quá trình điều hòa và giảm cân”

Những phát hiện mới từ nghiên cứu được đăng tải trên Tạp chí Toàn cầu về Béo phì (International Journal of Obesity).

Tỷ lệ vi khuẩn đường ruột là chìa khóa của việc giảm cân

Nghiên cứu đã lựa chọn 54 tình nguyện viên tham gia. Trong số này, 31 người theo chế độ ăn của người Nordic. Đây là một chế độ ăn Đan Mạch thúc đẩy việc tiêu thụ những thực phẩm như hoa quả, rau củ, chất xơ và ngũ cốc nguyên hạt. Mục đích của chế độ ăn này là giúp giảm cân thừa và duy trì chỉ số cơ thể BMI khỏe mạnh.

23 tình nguyện viên còn lại theo chế độ ăn bình thường của người Đan Mạch ngày nay, điển hình là ăn nhiều thịt và thực phẩm chế biến sẵn.

Tất cả các tình nguyện viên đều theo chế độ ăn của mình trong vòng 26 tuần. Khi kết thúc nghiên cứu, 31 người theo chế độ ăn của người Nordic đã giảm trung bình 3,5 kg, trong khi 23 người còn lại giảm trung bình 1,7 kg.

Tuy vậy, mặc dù chế độ ăn Nordic cho thấy hiệu quả trong việc giảm cân hơn chế độ ăn thông thường, các nhà khoa học vẫn lưu ý rằng hệ vi khuẩn đường ruột của mỗi người tham gia cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm cân.

Giáo sư Astrup và các cộng sự thấy rằng: ở tình nguyện viên có tỷ lệ chi vi khuẩn Prevotella trên Bacteroides cao, người theo chế độ ăn của người Nordic giảm được nhiều cân hơn so với những người ăn theo chế độ bình thường”.

Cùng với đó, những người có tỷ lệ chi vi khuẩn Prevotella trên Bacteroides thấp đã không giảm được nhiều cân dù tuân theo chế độ dinh dưỡng mới được tư vấn. Các nhà khoa học cũng lưu ý rằng một nửa dân số Đan Mạch có tỷ lệ vi khuẩn này cao.

Kết luận lại, nhóm nghiên cứu giải thích, chỉ 50% dân số là có khả năng giảm cân nếu họ theo chế độ ăn của người Nordic, trong khi những người khác vẫn sẽ không thấy hiệu quả gì.

Tác giả chính, giáo sư Mads Fiil Hjorth nói: “Nghiên cứu cho thấy chỉ một nửa dân số sẽ giảm cân nếu họ tuân thủ chế độ dinh dưỡng khuyến cáo ở Đan Mạch cũng như ăn nhiều rau quả, chất xơ và ngũ cốc nguyên hạt. Nửa còn lại có vẻ không thu được lợi ích giảm cân gì từ chế độ ăn này”.

Một cỡ áo không vừa với tất cả

Giáo sư Hjorth đề xuất rằng những người khó có thể giảm cân hay giữ dáng nếu muốn ăn kiêng “nên tập trung vào những chế độ ăn kiêng và hoạt động thể chất được khuyến cáo cho đến khi tìm ra một giải pháp hiệu quả nhất với mình.”

Nhóm nghiên cứu cũng gợi ý rằng sẽ hiệu quả hơn nếu tuân theo những chế độ ăn kiêng phụ thuộc kích thước, vào nhu cầu của từng người thay vì cố gắng tìm ra công thức thành công chung cho tất cả mọi người.

Các dấu ấn sinh học như mẫu phân hay mẫu máu cũng có thể giúp các chuyên gia chăm sóc sức khỏe tìm ra những chế độ dinh dưỡng hợp lý hơn cho người cần giảm cân.

“Đây là một bước tiến quan trọng về hướng dẫn dinh dưỡng cho từng đối tượng. Hướng dẫn dựa trên kiến thức về vi khuẩn đường ruột rất có thể sẽ hiệu quả hơn việc chọn cách tiếp cận “một cỡ áo cho tất cả mọi người”, mà thường là những lời khuyên và khuyến cáo dinh dưỡng hiện nay.”

Các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng kết quả của họ rất chắc chắn bởi đã được kiểm chứng qua hai nghiên cứu độc lập.