Thưa GS Nguyễn Văn Thông, gần đây bạn bè của em tag nhau cùng tham gia vào cuộc khảo sát đứng trên một chân trong 60 giây để nhận biết khả năng đột quỵ của một người. Em được biết các nhà nghiên cứu ở Nhật Bản cũng từng công bố rằng là nếu một người trưởng thành không thể đứng trên một chân trong 20 giây thường có xu hướng bị đột quỵ.

Bác sĩ có thể giải thích thêm giúp em về điều này không ạ? Nếu vậy, với những người không thể đứng 1 chân trong vòng 20 giây thì nên làm gì tiếp theo? Phòng ngừa và phát hiện đột quỵ kịp thời ở những người này có gì khác biệt không ạ? Em cảm ơn bác sĩ.

Nguyễn Đức Trung Tín - 34 tuổi, TPHCM

GS.TS.BS Nguyễn Văn Thông - Chủ tịch Hội Đột quỵ Việt Nam trả lời:

Bạn thân mến,

Cơ thể chúng ta là một khối thống nhất, tồn tại trong không gian mấy chiều để giữ thăng bằng, không chóng mặt, đi lại trong sức hút của trái đất. Nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố, thứ nhất là nhận cảm từ mắt, tai, tay, chân, thụ cảm thể gân cơ khớp, thụ thể ngoại vi bàn chân giúp cho cơ thể đệm trong không gian và tất cả thụ cảm thể đó nhận được các kích thích của cơ thể, từ bên ngoài dẫn đến não qua một hệ thống thông tin chằng chịt trên não và não bộ chỉ huy.

Rõ ràng, cơ thể ta cân xứng 2 bên, phải trái bằng nhau, bộ não điều chỉnh cả 2 bên, não bán cầu não phải điều chỉnh bên trái, bên trái điều chỉnh bên phải. Bài tập đứng một chân co một chân là để kiểm tra lại xem hệ thống tiếp nối, hệ thống thông tin mạng lưới chỉ huy của não có hoạt động tốt, đảm bảo không.

Từ một nghiên cứu tại Nhật, sau này một số nước châu Âu cũng tiến hành nghiên cứu trên 1.398 bệnh nhân ở tuổi 67, người ta cho đứng một chân thì kết quả khoảng 95% không đứng được 1 chân sau 20 giây. Sau đó tiến hành chụp cộng hưởng từ thì thấy rất rõ khoảng trên 50% có 1-2 ổ nhồi máu não nhỏ khuyết trong não, trên 45% có một vài ổ chảy máu vi thể cũ ở trong não. Như vậy, các nhà khoa học thấy rằng những người không đứng được 1 chân đã có tổn thương nhỏ dạng đột quỵ ở trên não, từ đó kết luận những người không đứng được 1 chân trong 20 giây thì có nguy cơ đột quỵ, hoặc thậm chí đã có đột quỵ nhỏ trong não.

Giải thích vấn đề này thì như tôi đã nói ở trên, bình thường khi đứng 2 chân ta duy trì mọi trạng thái trong không gian, đi, đứng, thăng bằng là do 2 bán cầu não chỉ huy tốt. Nếu như không đứng được một chân thì chỉ huy của cơ thể có thể đã bị rối loạn, hệ thống chỉ huy tổn thương hoặc tắc nghẽn. Đây có thể xem là một yếu tố báo hiệu nguy cơ đột quỵ.

Trân trọng!