Có mối quan hệ giữa dùng nhiều thức uống có đường và tăng nguy cơ ung thư

Nghiên cứu công phu thực hiện tại Pháp, nên có độ khả tín cao.

Nghiên cứu kéo dài 9 năm do các nhà khoa học đại học Paris 13, bệnh viện Avicence và cơ quan Sức khoẻ công cộng Pháp cùng thực hiện dưới sự tài trợ của nhiều tổ chức uy tín như bộ Y tế Pháp, viện Nghiên cứu y học và sức khoẻ quốc gia Pháp (INSERM).

Hơn 101.000 người (21% nam, 79% nữ) tham gia nghiên cứu phải trả lời một bảng câu hỏi trên web liên quan đến chế độ ăn (thực phẩm, nước uống), hoạt động thể chất, sức khoẻ, các đặc điểm lối sống, cân nặng và chiều cao. Cứ mỗi sáu tháng họ phải báo cáo một lần về cân nặng và chế độ ăn - trong đó có việc dùng thức uống có đường (được xem là chứa nhiều hơn 5% đường và 100% nước trái cây). Khi bắt đầu tham gia nghiên cứu, không một ai trong số họ mắc ung thư.

Kết quả: sau 9 năm theo dõi có 2.193 ca ung thư đầu tiên được ghi nhận, gồm 693 ca ung thư vú, 291 ca ung thư tuyến tiền liệt và 166 ca ung thư ruột. Nếu so với 1/4 số người dùng thức uống có đường ít nhất (dưới 30ml/ngày), ở 1/4 số người dùng nhiều nhất (khoảng 185ml/ngày) nguy cơ mắc ung thư nói chung tăng 30% và tăng 37% đối với ung thư vú. Nguy cơ tăng ung thư tuyến tiền liệt và ung thư ruột không được xem xét riêng, vì số ca mắc bệnh quá ít, không có ý nghĩa thống kê.

Một so sánh khác, nghiên cứu cho thấy cứ tiêu thụ thêm 100ml thức uống có đường mỗi ngày, nguy cơ mắc ung thư nói chung tăng 18% và 22%  đối với ung thư vú. Cũng đáng chú ý, người ta không tìm thấy mối liên hệ của ung thư đối với các thức uống chứa đường nhân tạo.

Nghiên cứu này thật sự đáng quan tâm, hầu như được mọi hãng tin lớn và có uy tín trên thế giới trích dẫn, có lẽ vì tình hình mắc ung thư trên toàn cầu đang nóng bỏng. Thế nhưng, bất chấp những số liệu khá thuyết phục, nghiên cứu cũng gây nhiều tranh cãi. Tranh cãi đầu tiên, đây là một nghiên cứu quan sát, chứng minh rõ ràng được thức uống có đường làm tăng nguy cơ ung thư. Thế nhưng, theo nhà báo James Gallagher, cây bút y tế kỳ cựu của BBC, những người dùng nhiều thức uống ngọt cũng có thể có những hành vi không lành mạnh khác làm tăng nguy cơ ung thư (như ăn nhiều muối, dung nạp nhiều năng lượng), vì thế bản thân thức uống có đường không thể là nguyên nhân gây ung thư.

TS Graham Wheeler, chuyên gia thống kê của University College London (Anh), cũng đồng tình: “Từ nghiên cứu này người ta dễ cho rằng có mối liên hệ nhân - quả giữa việc dùng thức uống có đường và mắc ung thư, nhưng điều này cần phải được nghiên cứu nhiều hơn”.

Không rõ cơ chế liên quan giữa nước uống ngọt và ung thư, nhưng theo các tác giả nghiên cứu, có thể thức uống có đường đã làm tăng dự trữ mỡ bao quanh những cơ quan bên trong cơ thể con người và thúc đẩy hình thành khối u. Nhưng thủ phạm ở đây cũng có thể là một số thành phần hoá học, như chất tạo màu, bổ sung vào thức uống. Và một lý giải khác, thức uống ngọt đã dẫn đến béo phì, và đây chính là thủ phạm gây ra 13 loại bệnh ung thư khác nhau. Thế nhưng, oái oăm là trong nghiên cứu mới nhất, ngay cả ở người gầy ốm, nguy cơ ung thư cũng gia tăng nếu họdùng nhiều thức uống ngọt hay nước trái cây!

TS Amelia Lake, chuyên gia dinh dưỡng của đại học Teesside, người độc lập với nghiên cứu này, nhận định: “Trong khi khảo sát không trả lời được đường là nguyên nhân trực tiếp gây ung thư, thì nó cũng cung cấp bức tranh toàn cảnh về tầm quan trọng phải giảm bớt dung nạp đường. Nghiên cứu đưa ra một thông điệp rõ ràng: Vì mọi lợi lợi ích cho sức khoẻ, việc giảm bớt đường trong chế độ ăn hàng ngày là điều cực kỳ quan trọng”.

Sử dụng thức uống có đường đã tăng mạnh trên toàn cầu trong vài thập kỷ qua và có liên quan đến béo phì, dẫn đến tăng nguy cơ ung thư. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo mọi người nên giảm dùng đường dưới 10% tổng năng lượng thu nhận hàng ngày, nhưng nếu giảm được dưới 5% (hoặc 25g đường/ngày) có lẽ tốt hơn. Nhiều quốc gia trên thế giới - gồm Anh, Bỉ, Pháp, Hungary và Mexico - đã  hoặc dự định thực hiện đánh thuế đường, với mục tiêu cải thiện sức khoẻ con người.

Theo Dương Cầm - TGHN