Đông y hướng dẫn cách điều trị bệnh gout

Theo quan điểm Đông y, bệnh gout (bệnh thống phong) được xếp vào phạm vi chứng “Tý thống”. Bệnh xảy ra “do dinh vệ hư, tấu lý không chặt, phong hàn thấp tà khí thừa lúc hư xâm nhập vào cơ thể, chính khí lưu thông bị tắc, sinh khí huyết ngưng trệ lâu ngày thành chứng tý”.

Việc điều trị bệnh gout trong Đông y thường bám sát vào những căn nguyên gây bệnh và giai đoạn phát triển của bệnh. Thuốc chủ yếu dùng để thanh nhiệt, thông lạc, khu phong, trừ thấp, hướng tới hoạt huyết, bồi bổ khí huyết, nâng cao chức tăng can thận, tăng cường chính khí. Đối với từng giai đoạn, từng thể trạng của người bệnh, các y bác sĩ sẽ có sự điều chỉnh bài thuốc cho phù hợp, để bệnh mau khỏi và nâng cao thể trạng người bệnh. Ngoài điều trị bằng thuốc, trong Đông y còn hướng dẫn điều trị bệnh gout út bằng ăn uống.

Bệnh gout. Ảnh: Internet

Điều trị bệnh thống phong bằng thảo dược

Bệnh thống phong thuộc phạm trù chứng Tý trong Đông y và chia ra nhiều thể bệnh, căn cứ vào các tà khí: phong, hàn, thấp, khí.

- Chứng hành tý (phong khí nhiều hơn)

Biểu hiện: Thân mình đau nhức, đau chạy khắp các khớp, mạch phù.

Phép trị: Chủ yếu là khu phong, tán hàn, trừ thấp.

Bài thuốc: Phòng phong thang: Phòng phong, Đương quy, Phục linh, Thổ phục linh, Hạnh nhân, Tần giao, Hoàng cầm, Cát căn, Quế chi, Khương hoạt, Cam thảo, Độc hoạt.

- Chứng thống tý (hàn tà nhiều hơn)

Biểu hiện: Các khớp đau nhức dữ dội, gặp nóng thì bớt đau, ngày nhẹ, đêm nặng. Chân tay co rút khó co duỗi, chỗ đau không đỏ, sờ không thấy nóng; mạch huyền khẩn.
Phép trị: Tán hàn là chính, sơ phong táo thấp là phụ, đồng thời gia thêm thuốc ôn thông.

Bài thuốc: Ngũ tích tán: Thương truật, Cát cánh, Ma hoàng, Chỉ xác, Trần bì, Hậu phác, Càn khương, Bán hạ, Phục linh, Cam thảo, Bạch chỉ, Đương quy, Xuyên khung, Nhục quế, Bạch thược.

- Chứng trước tý (thấp tà nhiều hơn)

Biểu hiện: Người nặng nề, buồn nhức, khớp tê dại, đau một chỗ nhất định. Trời âm u thì bệnh phát ra hoặc bệnh nặng hơn; mạch phù hoãn.

Phép trị: Táo thấp là chính, khu hàn tán phong là phụ, đồng thời chú ý gia thêm thuốc bổ tỳ

Bài thuốc: Quyên tý thang: Thương truật, Bạch truật, Phục linh, Khương hoạt, Trạch tả, Trần bì, Cam thảo, Khương trấp (nước Gừng), Trúc lịch (nước măng vôi).

Nếu bệnh nhân mắc chứng thống phong (gút) lâu ngày, khí huyết suy kém thì cần bổ chính khí để trừ chứng tý, có thể dùng bài “Cải định tam tý thang”: Nhân sâm, Bạch truật, Cam thảo, Phục linh, Đương quy, Xuyên khung, Bạch thược, Hoàng kỳ, Phụ tử (chế), Quế tâm, Phòng phong, Phòng kỷ, Tế tân, Sinh khương, Đại táo.

Ngoài ra còn có bài “Độc hoạt tang ký sinh” dùng chung cho 3 thể của chứng tý (phong thấp): Thục địa, Bạch thược, Xuyên khung, Đương quy, Nhân sâm, Phục linh, Cam thảo, Độc hoạt, Phòng phong, Tế tân, Tang ký sinh, Tục đoạn, Ngưu tất, Đỗ trọng, Cam thảo, Sinh khương, Đại táo. Nếu chân tay tê dại gia thêm Quế chi; đau đầu gia thêm Cúc hoa, Bạch chỉ; đau lưng gia thêm Kỷ tử, Sơn thù; đau nhức gối: ý dĩ, Kỷ tử, Sơn thù; vai, gối đau gia thêm Khương hoạt; chân tay nhức mỏi gia thêm Tục đoạn, Mộc qua; nhức trong xương gia thêm Hổ cốt, Uy linh tiên; người già hay lạnh gia thêm Phụ tử, Nhục quế.

Điều trị bệnh thống phong bằng ăn uống

- Rau Cải trắng xào với dầu thực vật ăn ngày một lần thay cơm.

- Rau Cần (cả rễ) 100g, rửa sạch, thái nhỏ; Gạo tẻ 30g; nước 750ml; tất cả cho vào nấu thành cháo, ăn hàng ngày.

- Quýt 200g, Cà rốt 300g, Táo 400g, Lô hội (Gel nha đam) 60g. Tất cả ép lấy nước, hòa ít Mật ong, uống hàng ngày.

- Tang ký sinh 200g, Đậu đen 250g, Rượu trắng 1,5 lít. Các vị thuốc phơi khô, sao thơm, tán vụn, cho vào ngâm với rượu và Mật ong. Sau 5 ngày thì dùng được. Ngày uống hai lần, mỗi lần 15ml; uống trước hoặc sau bữa ăn 30 phút.

- Độc hoạt 60g, Đậu tương 500g, Đương quy 10g, Rượu trắng 1,5 lít. Các vị phơi khô, sao thơm, tán vụn, ngâm với rượu và một ít Mật ong. Sau 5 ngày thì dùng được, ngày uống 2 – 3 lần, mỗi lần 15ml; uống trước hoặc sau bữa ăn 30 phút.Khi uống thuốc không nên ăn cà, tôm, thịt bò, ngựa; không nên ở nơi ẩm thấp, thiếu ánh sáng mặt trời. Nên tự vận động và xoa bóp các cơ khớp bị đau bằng rượu hạt Gấc (hạt Gấc 50 – 100 hạt ngâm rượu, sau 15 ngày là dùng được); ngâm các khớp tay, chân bằng nước Lá lốt (Lá lốt cả cây: rễ, thân, lá, cho nước vào đun sôi để ấm).

Nguồn tham khảo:

http://caythuocquy.info.vn/%C4%82n-uo%CC%81ng-tha%CC%89o-d%C6%B0%C6%A1%CC%A3c-ph%C6%B0%C6%A1ng-pha%CC%81p-h%C6%B0%CC%83u-hie%CC%A3u-trong-%C4%91ie%CC%80u-tri%CC%A3-be%CC%A3nh-tho%CC%81ng-phong-1015.html

Lê Hoa (Tổng hợp)