Điểm lại những nguy cơ gây ung thư
Một số yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư có thể không kiểm soát được nhưng một số thứ khác thì lại có thể kiểm soát được.
Những thói quen có thể tránh được, như là hút thuốc, uống đồ uống có cồn và chế độ ăn không đa dạng là những thói quen có thể ngăn ngừa được. Một báo cáo mới của Mỹ dựa trên những số liệu thống kê những yếu tố nguy cơ cho từng bệnh ung thư cụ thể đã chỉ ra việc thay đổi thói quen lối sống giúp giảm đi đáng kể nguy cơ mắc ung thư ở người trưởng thành.
Chi tiết của báo cáo được thể hiện trong những nội dung dưới đây:
Một vài bệnh ung thư có tỷ lệ mắc cao nhưng có thể phòng ngừa được:
- Ung thu phổi với 85% ca
- Ung thư gan 71%
- Ung thư trực tràng 54%
- Ung thư vú gần 29%
Những bệnh ung thư có liên quan đến tỷ lệ tử vong nhiều nhất ở Mỹ năm 2014 gồm có 26 loại. Trong đó, có một số loại ung thư liên quan rất nhiều đến thói quen lối sống:
- Hút thuốc lá, hút thuốc lá thụ động (ung thư phổi)
- Béo phì (có liên quan đến ung thư đại trực tràng, ung thư vú và các loại ung thư khác)
- Lạm dụng đồ uống có cồn (ung thư gan, ung thư vòng họng…)
- Ăn nhiều thịt đỏ (ung thư đại trực tràng)
- Ăn quá ít rau xanh và quả tươi (ung thư vòm họng)
- Ăn quá ít chất xơ ( ung thư đại trực tràng)
- Quá ít canxi trong chế độ ăn (ung thư đại trực tràng)
- Lười vận động (ung thư vú, ung thư ruột)
- Tiếp xúc với tia cực tím (ung thư hắc tố da)
6 loại ung thư có liên quan đến việc nhiễm khuẩn bao gồm: H.pylori (ung thư dạ dày), viêm gan B và C (ung thư gan), herpes (ung thư Kaposi), HIV (ung thư lympho, ung thư Kaposi), và virus gây u nhú ở người (ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thu âm đạo…)
Báo cáo này chũng chỉ ra này cũng chỉ ra 42% ca ung thư và 45,1% tử vong do ung thư đều thuộc những loại ung thư có thể phòng ngừa được.
Chi tiết của báo cáo được thể hiện trong những nội dung dưới đây:
Một vài bệnh ung thư có tỷ lệ mắc cao nhưng có thể phòng ngừa được:
- Ung thu phổi với 85% ca
- Ung thư gan 71%
- Ung thư trực tràng 54%
- Ung thư vú gần 29%
Những bệnh ung thư có liên quan đến tỷ lệ tử vong nhiều nhất ở Mỹ năm 2014 gồm có 26 loại. Trong đó, có một số loại ung thư liên quan rất nhiều đến thói quen lối sống:
- Hút thuốc lá, hút thuốc lá thụ động (ung thư phổi)
- Béo phì (có liên quan đến ung thư đại trực tràng, ung thư vú và các loại ung thư khác)
- Lạm dụng đồ uống có cồn (ung thư gan, ung thư vòng họng…)
- Ăn nhiều thịt đỏ (ung thư đại trực tràng)
- Ăn quá ít rau xanh và quả tươi (ung thư vòm họng)
- Ăn quá ít chất xơ ( ung thư đại trực tràng)
- Quá ít canxi trong chế độ ăn (ung thư đại trực tràng)
- Lười vận động (ung thư vú, ung thư ruột)
- Tiếp xúc với tia cực tím (ung thư hắc tố da)
6 loại ung thư có liên quan đến việc nhiễm khuẩn bao gồm: H.pylori (ung thư dạ dày), viêm gan B và C (ung thư gan), herpes (ung thư Kaposi), HIV (ung thư lympho, ung thư Kaposi), và virus gây u nhú ở người (ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thu âm đạo…)
Báo cáo này chũng chỉ ra này cũng chỉ ra 42% ca ung thư và 45,1% tử vong do ung thư đều thuộc những loại ung thư có thể phòng ngừa được.
Trong số đó:
- Hút thuốc lá có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do ung thư cao nhất
- Trọng lượng cơ thể xếp thứ hai
- Lạm dụng rươu đúng thứ ba.
Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất ở nam giới bao gồm; hút thuốc lá, tiếp xúc với tia cực tím, béo phì, lạm dụng rượu bia, ăn quá ít hoa quả, lười vận động, nhiễm HPV, ăn nhiều thịt chế biến sẵn, HIV.
Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất nữ giới bao gồm: hút thuốc lá, béo phì, lạm dụng rượu bia, lười vận động, tiếp xúc với tia cực tím, nhiễm HPV, ăn quá ít hoa quả, ăn quá nhiều chất xơ, nhiễm H.pylori.
Sự khác biệt về giới trong nguy cơ mắc bệnh ung thư
Một vài yếu tố nguy cơ gây ra ung thư có thể ảnh hưởng ở nam nhiều hơn nữ giới, Ví dụ nam giới hút thuốc lá nhiều hơn nữ giới nên không có gì ngạc nhiên kho tỷ lệ nam giới bị ung thư phổi do hút thuốc lá cao gấp đôi nữ giới.
Ngược lại, một vài yếu tố nguy cơ khác lại ảnh hưởng nữ giới nhiều hơn nam giới. Ví dụ cân nặng cũng làm gia tăng gấp đôi nguy cơ mắc nhiều loại ung thư ở nữ giới hơn nam giới. Lười vận động cũng làm tăng thêm 4% nguy cơ mắc ung thư ở nữ giới, nhưng lại chỉ 1,5% ở nam giới. Nói chung, hơn một nửa số ca ung thư có liên quan đến những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được ở 15 của 26 loại ung thư hay gặp nhất.
Mặc dù là những tiến bộ y khoa đã có thể cải thiện tình trạng bệnh rất nhiều nhưng số ca mắc bệnh mỗi năm vẫn không hề giảm.
Phòng ngừa ung thư
Đã có rất nhiều cuộc vận động kêu gọi đánh thuế nặng vào thuốc lá (nguyên nhân gây bệnh ung thư phổi) và nhấn mạnh vào việc tiêm vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung và viêm gan, nhưng vẫn chưa đủ để làm giảm nguy cơ mắc ung thư.
Chỉ tính riêng ở Mỹ số người trưởng thành hút thuốc lá là 15%. Chưa kể các yếu tố nguy cơ khác như nạp quá nhiều calo, lười vận động và béo phì. Chế độ ăn uống, luyện tập và kiểm soát cân nặng là những yếu tố có thể thay đổi và giúp làm thay đổi nguy cơ mắc bệnh ung thư. Rất nhiều nghiên cứu nhấn mạnh về một chế độ ăn lành mạnh có ngũ cốc nguyên cám, hoa quả và rau xanh, không ăn mặn và lạm dụng rượu bia làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư đáng kể.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng làm một cách để phòng ngừa ung thư hiệu quả. Một số xét nghiệm giúp nhận biết sớm được tình trạng bệnh ung thư. Ví dụ đi chụp vú có thể giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, làm test xét nghiệm tế bào âm đạo giúp phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.
- Hút thuốc lá có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do ung thư cao nhất
- Trọng lượng cơ thể xếp thứ hai
- Lạm dụng rươu đúng thứ ba.
Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất ở nam giới bao gồm; hút thuốc lá, tiếp xúc với tia cực tím, béo phì, lạm dụng rượu bia, ăn quá ít hoa quả, lười vận động, nhiễm HPV, ăn nhiều thịt chế biến sẵn, HIV.
Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất nữ giới bao gồm: hút thuốc lá, béo phì, lạm dụng rượu bia, lười vận động, tiếp xúc với tia cực tím, nhiễm HPV, ăn quá ít hoa quả, ăn quá nhiều chất xơ, nhiễm H.pylori.
Sự khác biệt về giới trong nguy cơ mắc bệnh ung thư
Một vài yếu tố nguy cơ gây ra ung thư có thể ảnh hưởng ở nam nhiều hơn nữ giới, Ví dụ nam giới hút thuốc lá nhiều hơn nữ giới nên không có gì ngạc nhiên kho tỷ lệ nam giới bị ung thư phổi do hút thuốc lá cao gấp đôi nữ giới.
Ngược lại, một vài yếu tố nguy cơ khác lại ảnh hưởng nữ giới nhiều hơn nam giới. Ví dụ cân nặng cũng làm gia tăng gấp đôi nguy cơ mắc nhiều loại ung thư ở nữ giới hơn nam giới. Lười vận động cũng làm tăng thêm 4% nguy cơ mắc ung thư ở nữ giới, nhưng lại chỉ 1,5% ở nam giới. Nói chung, hơn một nửa số ca ung thư có liên quan đến những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được ở 15 của 26 loại ung thư hay gặp nhất.
Mặc dù là những tiến bộ y khoa đã có thể cải thiện tình trạng bệnh rất nhiều nhưng số ca mắc bệnh mỗi năm vẫn không hề giảm.
Phòng ngừa ung thư
Đã có rất nhiều cuộc vận động kêu gọi đánh thuế nặng vào thuốc lá (nguyên nhân gây bệnh ung thư phổi) và nhấn mạnh vào việc tiêm vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung và viêm gan, nhưng vẫn chưa đủ để làm giảm nguy cơ mắc ung thư.
Chỉ tính riêng ở Mỹ số người trưởng thành hút thuốc lá là 15%. Chưa kể các yếu tố nguy cơ khác như nạp quá nhiều calo, lười vận động và béo phì. Chế độ ăn uống, luyện tập và kiểm soát cân nặng là những yếu tố có thể thay đổi và giúp làm thay đổi nguy cơ mắc bệnh ung thư. Rất nhiều nghiên cứu nhấn mạnh về một chế độ ăn lành mạnh có ngũ cốc nguyên cám, hoa quả và rau xanh, không ăn mặn và lạm dụng rượu bia làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư đáng kể.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng làm một cách để phòng ngừa ung thư hiệu quả. Một số xét nghiệm giúp nhận biết sớm được tình trạng bệnh ung thư. Ví dụ đi chụp vú có thể giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, làm test xét nghiệm tế bào âm đạo giúp phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.
Theo BS Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Webmd
Webmd
Bài viết có hữu ích với bạn?
Có thể bạn quan tâm
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình