Theo PGS Tạ Mạnh Cường - Phó Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam thiếu máu cơ tim là tình trạng cơ tim thiếu máu, lúc bình thường cũng có thể thiếu máu, hoặc khi gắng sức thì hiện tượng thiếu máu thấy rõ hơn.

Thiếu máu cơ tim được định nghĩa dòng máu nuôi phần cơ tim không được đầy đủ, mạch máu của tim nuôi dưỡng các cơ tim (gọi là mạch vành) có vấn đề, thường gặp nhất là lòng mạch bị hẹp lại chủ yếu do các mảng vữa xơ của động mạch vành.

Lúc đầu tình trạng hẹp nhẹ thì biểu hiện không rõ ràng, dần dần mạch vành hẹp lại do mảng vữa xơ phát triển thì mức độ càng rõ. Đến 1 lúc nào đó lòng mạch hẹp lại mà dòng máu không chảy được, mảng vữa xơ động mạch vỡ ra bít lòng mạch lại thì máu không chảy khiến cơ tim thiếu máu, dẫn đến tổn thương và hoại tử (gọi là nhồi máu cơ tim).

Nguyên nhân chủ yếu gây ra thiếu máu cơ tim là vữa xơ động mạch, do tình trạng rối loạn mỡ máu (rối loạn lipid máu), rối loạn thường gặp là mỡ xấu - LDL cholesterol. Nguyên nhân LDL cholesterol tăng cao trong máu chủ yếu do chế độ dinh dưỡng không phù hợp, hoặc do sử dụng các chất độc hại cho cơ thể như thuốc lá.

Khi bị thiếu máu hiểu hiện đầu tiên là cơn đau( cơn đau thắt ngực) biểu hiện tương đối kín đáo khi người bệnh gắng sức và nhu cầu sử dụng ô xy của cơ tim tăng cao và lượng máu đó thiếu dẫn đến cơn đau. Cơn đau có thể kéo dài từ vài phút đến hàng giờ.

Cơn đau có thể dự báo nguy hiểm, cơn đau có thể xảy ra bất cứ lúc nào có thể cả khi nghỉ, ngủ… và có biểu hiện như vậy là nguy hiểm như thế cần đến cơ sở y tế để khám.

Nguyên nhân là chủ yếu do vữa xơ động mạch, trước đây cho rằng nhiều nguyên nhân, hiện nay thì thống nhất cho răng rồi loạn máu (thường gọi là mỡ xấu, hoặc tăng cholesterol - LDL-cholesterol). Nguyên nhân làm cho cholesterol tăng cao là do chế độ dinh dưỡng không phù hợp. Bên cạnh đó chúng ta sử dụng các chất độc hại trong đó có thuốc là gây xơ vữa động mạch.

Thuốc lá là thủ phạm

Các chuyên gia đã đưa ra cảnh báo hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến làm tăng nguy cơ mắc và tử vong do các bệnh lý tim mạch như xơ vữa động mạch, bệnh lý mạch vành, bệnh lý mạch máu não, bệnh động mạch ngoại biên, rối loạn nhịp tim, phình tách động mạch chủ.

Các nguy cơ này tăng lên tỷ lệ thuận với khối lượng thuốc hút và thời gian hút thuốc. Nghiên cứu tại Mỹ cho thấy nguy cơ mắc bệnh lý mạch vành ở những người đang hút thuốc thay đổi từ 1,24 lần đối với những người hút dưới 10 điếu thuốc/ngày, đến 1,56 lần với những người hút thuốc từ 10-20 điếu/ngày và 1,76 đối với người hút từ 20-40 điếu/ngày, cao nhất là 1,94 lần với những người hút từ 40 điếu thuốc/ngày trở lên.

Nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch thậm chí nhồi máu cơ tim cấp tăng ngay cả khi chỉ hút với số lượng rất ít dưới 5 điếu thuốc mỗi ngày. Dù chỉ hút 1 điếu thuốc mỗi ngày cũng làm tăng nguy cơ bệnh mạch vành lên 50% và tăng nguy cơ đột quỵ lên 25% so với những người không hút thuốc.

Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhồi máu cơ tim tăng cao gấp 6 lần ở nữ giới và gấp 3 lần ở nam giới hút từ 20 điếu thuốc mỗi ngày so với những người không hút thuốc. Những bệnh nhân đã có bệnh mạch vành, nếu tiếp tục hút thuốc sẽ tăng nguy cơ bị nhồi máu cơ tim tái phát và tăng nguy cơ tử vong bao gồm nguy cơ đột tử vì bệnh tim mạch. Những bệnh nhân đã cai thuốc sau khi bị nhồi máu cơ tim, nguy cơ nhồi máu cơ tim tái phát sẽ giảm đi theo thời gian.

Điều trị thiếu máu cơ tim cần thay đổi lối sống và sử dụng thuốc

Để điều trị thiếu máu cơ tim, bạn cần phải kết hợp giữa thay đổi lối sống để giảm thiểu các yếu tố nguy cơ và sử dụng thuốc điều trị.

Thay đổi lối sống: Thay đổi môi trường sống, hạn chế tối đa căng thẳng, xúc động, stress và nghỉ ngơi nhiều và đặc biệt là ngưng hút thuốc lá để tránh xa bệnh tim mạch.

Theo Khánh Ngọc - Infonet