Với vị trí là Phó giám đốc Trung tâm Tim mạch của bệnh viện Đại học Y dược TPHCM, bác sĩ có thể cho biết về thực trạng bệnh tim bẩm sinh ở nước ta?

Tại Việt Nam có khoảng 1% trẻ mới sinh mắc phải các vấn đề về tim, có nghĩa là mỗi năm có 12.000 ca bệnh mới. Trong đó có khoảng 10-20% trẻ bị tim bẩm sinh nặng, cần mổ lúc sơ sinh. Số còn lại cần được phẫu thuật vào độ tuổi 1-3. Điều đáng quan tâm là mức độ nhận thức về căn bệnh còn thấp. Hầu hết gia đình đều chưa có khái niệm về căn bệnh nguy hiểm này, đặc biệt là vùng sâu vùng xa - nơi kiến thức thai sản và chăm sóc thai nhi còn hạn chế.

Là trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch, bác sĩ thường thực hiện các ca mổ. Trong quá trình ấy, điều gì khiến ông cảm thấy trăn trở nhất?

Là người trực tiếp gặp gỡ, khám chữa bệnh cho các em, tôi thường xuyên chứng kiến cảnh những em nhỏ gầy gò bị cơn đau hành hạ. Điều này là một nỗi ám ảnh rất lớn. Bên cạnh đó, tôi luôn xót xa khi những bà mẹ tâm sự: “Con bị bệnh tim, cha mẹ không có điều kiện cũng đành chịu”.

Theo ông, điều gì khiến các em nhỏ không có cơ hội được chữa trị?

Nguyên nhân là do chi phí phẫu thuật quá lớn (từ 3.000 USD/ca). Với khoản đối ứng từ bảo hiểm y tế, cơ quan địa phương và các tổ chức khác, chi phí trung bình cho mỗi ca phẫu thuật tim thông qua Nhịp tim Việt Nam còn 1.200 USD. Con số này vẫn vượt quá khả năng chi trả của nhiều gia đình bởi họ có thu nhập chỉ 2-3 triệu/tháng.

BS Nguyễn Hoàng Định là người có nhiều năm gắn bó với việc chữa trị bệnh tim.

Trong nhiều năm chữa trị cho các em, trường hợp nào để lại ấn tượng sâu sắc nhất ở bác sĩ?

Bé Cao Hùng Vỹ là trường hợp khiến tôi nhớ nhất, do chính tôi mổ. Em bị suy tim rất nặng, phải lê bước khó khăn và chịu đau đớn. Do tính chất phức tạp của căn bệnh, Vỹ phải phẫu thuật đến 3 lần. Sự kiên cường và quyết tâm của em khiến tôi xúc động. Đến nay, nhìn cậu bé yếu ớt ngày nào đã lớn nhanh, khỏe mạnh và có cuộc sống vui vẻ, tôi cảm thấy cũng vui theo.

Một trường hợp khác là bé Ngô Thảo Uyên - 9 năm liền chiến đấu với căn bệnh. Đây thật sự là một điều kỳ diệu và khả năng phi thường mà người lớn cũng khó lòng có được.

Các trường hợp bệnh tim bẩm sinh thường nhận được sự quan tâm của các tổ chức, giúp thực hiện phẫu thuật với chi phí tiết kiệm.

Chúng ta có thể làm gì để giúp đỡ cho hơn 6.000 bé bị tim bẩm sinh đang chờ được phẫu thuật?

Trước hết, cần đi từ phía nhận thức, phổ cập về bệnh tim bẩm sinh và cách tầm soát bệnh. Hiện nay có nhiều tổ chức thiện nguyện, phi chính phủ thực hiện tốt công tác này như Nhịp tim Việt Nam, quỹ VinaCapital Foundation. Thứ hai, chúng ta cần kêu gọi sự đồng cảm và đóng góp từ các mạnh thường quân, những nhà hảo tâm. Những chiến dịch như “Hành trình 10 bước chân” (của hãng sữa LiF phối hợp cùng Quỹ Nhịp tim Việt Nam) đã thực hiện được nhiệm vụ ấy, giúp xã hội có sự quan tâm với các em nhỏ bất hạnh và chung tay hỗ trợ cho các em có kinh phí phẫu thuật.

Các tổ chức thiện nguyện thường xuyên tuyên truyền và phát hiện trẻ bị tim bẩm sinh ở vùng sâu vùng xa.

Với những gia đình có con bị mắc bệnh tim bẩm sinh, bác sĩ có lời khuyên nào dành cho họ?

Sự hy vọng và lạc quan mạnh hơn bất cứ phương thuốc nào. Các gia đình cũng cần tự bổ sung kiến thức và đến bệnh viện để thăm khám, tư vấn điều trị ngay khi phát hiện các triệu chứng của bệnh.