Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhiều ở trẻ em. Nguyên nhân chủ yếu do các bệnh lý mũi họng như viêm VA, viêm mũi xoang, viêm mũi dị ứng, ngoài ra còn do các u lành hoặc ác tính vòm mũi họng. Các thay đổi áp lực đột ngột khi đi may bay, khi lặn sâu. Các bệnh lý mũi họng gây rối loạn chức năng vòi nhĩ hoặc tắc vòi nhĩ, làm giảm áp lực trong hòm tai kéo dài dẫn đến sự phù nề, thoát dịch và ứ dịch trong hòm tai.

Dấu hiệu nhận biết

Bệnh có biểu hiện lâm sàng nghèo nàn, bệnh nhân ù tai, có cảm giác đầy nặng tai, nghe tiếng vang trong đầu, tiếng vang trong tai kèm theo nghe kém. Trẻ em cảm nhận về các triệu chứng này không rõ. Nhiều khi do trẻ không nghe rõ nên học kém, gọi hỏi không trả lời và còn bị cho là trẻ bướng bỉnh nên dễ bị bỏ qua. Giảm thính lực trong giai đoạn trẻ học nói còn ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ.

Cấu tạo tai

Ngoài các triệu chứng ở tai, bệnh nhân còn có các biểu hiện khác như ngạt mũi, chảy mũi, hắt hơi,

Khám nội soi tai mũi họng sẽ thấy những biểu hiện đặc biệt:

- Màng nhĩ không thủng, nón sáng bị thu hẹp hoặc mất, màng nhĩ có biến đổi màu sắc: màng nhĩ dầy, mờ đục, có khi màng nhĩ màu vàng hoặc ánh vàng, có khi có mức dịch sau màng nhĩ, màng nhĩ có thể phồng do ứ dịch hoặc lõm do xơ dính, màng nhĩ hạn chế hoặc không di động khi tạo áp lực lên màng nhĩ.

Viêm tai giữa thanh dịch

- Khám mũi họng sẽ thấy các nguyên nhân như VA quá phát, viêm Amidan, khối u vòm mũi họng, khe mũi nhiều mủ hoặc dịch nhầy, polyp mũi, dị hình vách ngăn mũi,

- Các xét nghiệm chuyên khoa như đo thính lực, đo nhĩ lượng sẽ xác định tình trạng hòm tai.

Viêm tai thanh dịch dễ dẫn đến viêm tai giữa nguy hiểm

Bệnh diễn diến kéo dài nếu không được điều trị, màng nhĩ co lõm, dính tạo thành túi co kéo, tình trạng nghe kém ngày càng tăng. Túi co kéo của màng nhĩ là điều kiện gây nên viêm tai giữa nguy hiểm (Viêm tai giữa có Cholesteatoma) dễ gây biến chứng nội sọ như viêm màng não, áp xe não.

Viêm tai giữa thanh dịch màng nhĩ phồng

Điều trị thế nào?

Điều trị chủ yếu là nội khoa, có khi phải kết hợp điều trị nội khoa với ngoại khoa. Mục đích của điều trị là tạo lại sự hoạt động bình thường của vòi nhĩ, giảm dần tình trạng tiết dịch của niêm mạc hòm tai.

Điều trị nội khoa, cần dùng kháng sinh chống nhiễm khuẩn mũi họng, corticoid, kháng histamin và thuốc tan, loãng dịch nhày.

Điều trị ngoại khoa: chích rạch màng nhĩ khi hòm tai ứ dịch, màng nhĩ căng phồng hoặc đặt ống thông khí hòm nhĩ khi màng nhĩ lõm, dính.

Viêm tai giữa thanh dịch màng nhĩ sẹo

Giải quyết các nguyên nhân: Nạo VA, cắt Amidan, chỉnh hình vách ngăn, chỉnh hình cuốn mũi, lấy bỏ các khối u vòm mũi họng.

Cách phòng bệnh

Thường xuyên vệ sinh mũi họng: Rửa mũi, súc họng. Khi có biểu hiện bệnh lý tai mũi họng như ngạt mũi, chảy mũi, hắt hơi, ù tai… cần đi khám để điều trị kịp thời.