UTBT hiện là bệnh lý ác tính và là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ. Trong đó ung thư biểu mô buồng trứng (UT BMBT) là loại UT thường gặp nhất, chiếm 95% của UTBT. Chẩn đoán xác định UTBT đòi hỏi phẫu thuật, tuy nhiên, có nhiều phương thức được thực hiện để xác định tính chất u lành hay ác.

CA 125 (Cancer Antigen 125) là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất cho UT BMBT và được sự chấp thuận của Hiệp hội Lương thực và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) trong điều trị UT BMBT. CA 125 thường được sử dụng riêng lẻ để thẩm định khối u phần phụ hoặc kết hợp với các chỉ dấu sinh học trong huyết thanh và/hoặc siêu âm vùng chậu.

Nồng độ CA 125 trong huyết thanh là thử nghiệm cận lâm sàng thường được dùng nhất để đánh giá khối u phần phụ có bị UT BMBT hay không, nhưng thử nghiệm này có vài thiếu sót. Thực hiện chẩn đoán của CA 125 bị giới hạn, đặc biệt trong trường hợp bệnh ở giai đoạn sớm. Ngoài ra, nó hữu dụng đối với những phụ nữ sau mãn kinh.

CA 125 riêng lẻ có độ nhạy và độ đặc hiệu thấp, đặc biệt trong UT giai đoạn sớm. Độ đặc hiệu thấp với phụ nữ trước mãn kinh.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, CA 125 cao ở phụ nữ mãn kinh, độ nhạy đối với UTBT là 69-87%, độ đặc hiệu là 81-93%; đối với phụ nữ tiền mãn kinh, độ nhạy là 50-74%, độ đặc hiệu là 69-78%. Độ đặc hiệu thấp ở phụ nữ tiền mãn kinh do CA 125 cao cũng được liên kết với nhiều điều kiện khác với UT BMBT và nhiều trong số này được tìm thấy ở những bệnh nhân độ tuổi sinh sản.

Theo TS Lê Thu Hà - Phụ nữ TPHCM