Chuyển mùa là sự giao thời giữa nóng, lạnh, khô và ẩm, nhiệt độ thay đổi đột ngột có thể khiến cơ thể không kịp thích nghi. Một số nghiên cứu trên thế giới cho thấy, từ 4-5h sáng là thời gian có tỷ lệ tử vong do đột quỵ cao nhất. Tại Việt Nam, theo thống kê của Trung tâm đột quỵ não Bệnh viện Trung ương quân đội 108, trung bình số bệnh nhân nhập viện vì đột quỵ vào mùa lạnh các năm tăng từ 15% đến 30%. 

Đột quỵ trở thành nỗi ám ảnh với nhiều người, tỷ lệ tử vong cao, dù cứu sống thì di chứng để lại nặng nề. Cũng là nước có khí hậu 4 mùa, nhưng theo xếp hạng của World Health Ranking năm 2017, tỷ lệ người chết do đột quỵ ở Nhật Bản đứng thứ 157 trên tổng số 183 nước, trong khi đó Việt Nam nằm trong top 50. Nhiều nỗ lực phòng chống đột quỵ của người dân xứ hoa anh đào được nhiều nước trên thế giới ghi nhận. 

Chọn thực phẩm theo mùa, bữa ăn cân đối 

Một nghiên cứu trên tạp chí y học Anh cho thấy, chế độ ăn uống của Nhật Bản bao gồm cá, ngũ cốc, rong biển, trái cây... giúp con người sống thêm 5 năm nữa, giảm tỷ lệ tử vong đến 15%, đặc biệt ngừa nguy cơ chết vì bệnh tim mạch và đột quỵ.

Người Nhật có chế độ dinh dưỡng lành mạnh từ khi còn nhỏ. Bữa ăn luôn có cá, rau quả, gạo, trái cây, trà xanh... Họ chỉ ăn cá biển, đặc biệt là những loại chứa nhiều dầu như hồi, ngừ, thu... tốt cho sức khỏe tim mạch.

Nhiều năm liền, Nhật Bản nằm trong top những nước có tuổi họ cao nhất nhì thế giới. Ảnh: Shutterstock.

Người Nhật có 2 nguyên tắc vàng trong ăn uống. Đầu tiên là mùa nào thức nấy, để đảm bảo cơ thể luôn được cung cấp những thực phẩm tươi ngon nhất. Thứ hai là không ăn quá no, cho dù ngon miệng cũng chỉ nạp 80% khả năng nhằm giảm tải cho hệ tiêu hóa.

Vào mùa hạ, thân nhiệt nóng hơn nên ăn rau xanh nhiều. Nhưng vào mùa thu và mùa đông, khi cơ thể cần nhiều năng lượng để tỏa nhiệt ấm áp, người Nhật sẽ bổ sung nhiều thịt, cá, các thực phẩm chứa protein để có một cơ thể khỏe mạnh. 

Ăn đậu nành lên men

Natto (đậu nành lên men) là món ăn truyền thống được ưa chuộng tại Nhật Bản. Hàng nghìn năm qua, người dân xứ mặt trời mọc vẫn chế biến natto mỗi ngày để phòng bệnh huyết khối.

Mới đây, trong hội thảo “Việt Nam hợp tác Nhật Bản giúp người dân phòng ngừa đột quỵ” tổ chức tại Hà Nội, ông Raita Sasaki - Chuyên gia Hiệp hội Nattokinase Nhật Bản (JNKA) công bố thí nghiệm kiểm chứng enzym nattokinase làm tan sợi máu đông.

Ông Raita Sasaki cho biết, enzym nattokinase có khả năng ngăn tế bào máu kết dính, giảm độ nhầy máu và hạ huyết áp. Hoạt chất này tác động trực tiếp lên tơ huyết (sợi fibrin làm đông máu), khiến chúng tan ra, chống hình thành cục máu đông và dự phòng đột quỵ. Nhờ công dụng này, mà hầu hết các sản phẩm phòng ngừa đột quỵ ở Nhật đều chứa thành phần enzym nattokinase và Hiệp hội Nattokinase nước này chứng nhận chất lượng trước khi đưa ra thị trường. 

Tập thể dục thường xuyên

Theo Hiệp Hội tim mạch Mỹ, người ít vận động có nguy cơ đột quỵ nhiều hơn 20% so với người tập luyện 4 lần mỗi tuần.

Các nhà khoa học Đại học Kyoto cho rằng, nếu người dân không thể đứng thăng bằng trên một chân trong ít nhất 20 giây, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ "thầm lặng". Vì vậy, họ khuyến cáo mọi người nên tập đứng thăng bằng, đi bằng chân trần 30 phút mỗi ngày, rèn luyện thể dục thể thao. 

Người dân xứ hoa anh đào chọn thực phẩm theo mùa, bữa ăn cân đối dùng đậu tương lên men, tập thể dục để giúp giảm nguy cơ đột quỵ. Ảnh: Shutterstock.

Hàng ngày, đài phát thanh NHK phát sóng chương trình hướng dẫn tập thể dục nhẹ nhàng trên nền nhạc piano. Bài thể dục này bao gồm những động tác đơn giản nhằm cải thiện sức khỏe người dân. Thông thường bài có 3 phần tập dành cho người trẻ tuổi, cao tuổi hoặc tàn tật không thể đứng, cuối cùng là cho tất cả người dân và NHK thường phát loại thứ 3.

Thói quen tập thể dục đều đặn, tham gia các buổi đi bộ tập thể từ lâu đã ăn vào nếp sống của người Nhật. Cuối tuần, nhiều người thường đi leo núi, dã ngoại cùng gia đình. 

Khám sức khỏe định kỳ

Theo Japan Zone, người Nhật kiểm tra sức khỏe hàng năm từ khi học mẫu giáo để sống lâu và khỏe mạnh. 

Phần lớn chi tiêu dịch vụ ngành y tế tại Nhật được hỗ trợ bởi chính phủ. Tại đây, chính phủ yêu cầu mọi người dân phải đăng ký bảo hiểm y tế. Những nhân viên có việc làm được công ty thanh toán hết và họ chỉ phải đặt cọc 20% viện phí, sẽ được hoàn trả sau khi công ty bảo hiểm thanh toán cho bệnh viện.

Theo Ngọc Thi  - VnExpress