Ăn nhiều chất xơ có gây tiêu chảy?

Chất xơ là một món qùa của thiên nhiên mà thượng đế ban tặng cho con người để tăng cường và bảo vệ sức khoẻ, nhưng còn không ít người chưa biết về vai trò của nó, chưa tận dụng món quà đó hoặc tận dụng chưa triệt để.

Bổ sung chất xơ đầy đủ giúp hạn chế tình trạng táo bón ở trẻ em

Chào bác sĩ! Con tôi được 17 tháng tuổi. Mấy ngày gần đây tôi có tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn uống của bé tuy nhiên tôi nhận thấy con tôi bị đi ngoài phân lỏng. Có phải ăn nhiều chất xơ gây tiêu chảy không?

Trả lời:

Chào bạn!

Triệu chứng phân lỏng, tiêu chảy của con bạn có thể là dấu hiệu tạm thời cho thấy trước đây trẻ không được bổ sung đủ chất xơ, bây giờ lại đột ngột được bổ sung nhiều chất xơ. Theo báo cáo năm 2006 của Viện Y học Mỹ, bổ sung ít chất xơ là một trong những lý do gây ra béo phì, đái tháo đường ở trẻ em và một loạt các vấn đề sức khỏe khác.
Vai trò của hệ tiêu hóa khỏe mạnh với sự phát triển của trẻ Vai trò của hệ tiêu hóa khỏe mạnh với sự phát triển của trẻ
Cảnh giác với 8 dấu hiệu cảnh báo cục máu đông Cảnh giác với 8 dấu hiệu cảnh báo cục máu đông

Đối với nhiều chất dinh dưỡng (ví dụ như vitamin A), bổ sung quá nhiều có thể gây hại cho sức khỏe.

Tuy nhiên đối với chất xơ, không có giới hạn trên mức an toàn (là lượng tối đa mà bạn có thể bổ sung nhưng không gây hại cho cơ thể). Nguyên nhân là do hàm lượng chất xơ cao có trong thực phẩm không gây ra vấn đề sức khỏe nào ở trẻ khỏe mạnh.

Tuy nhiên, nếu bạn tăng lượng chất xơ một cách đột ngột hoặc thay đổi lượng chất xơ giữa các ngày thì có thể gây ra tình trạng phân lỏng hoặc tiêu chảy. Bất kỳ ai cũng có thể gặp phải tình trạng này, không chỉ riêng trẻ nhỏ.

Hàm lượng chất xơ gây ra tình trạng tiêu chảy, phân lỏng thay đổi từ người này sang người khác và theo thời gian tăng lượng chất xơ. Chẳng hạn, khi một người đột nhiên chuyển sang chế độ ăn chay, họ thường bị đi ngoài phân lỏng cho đến khi cơ thể tự điều chỉnh với lượng chất xơ tăng cao trong chế độ ăn uống như vậy.

Thông thường trong khoảng 2 tuần, cơ thể sẽ điều chỉnh để phù hợp với lượng chất xơ cao hơn. Nếu tình trạng phân lỏng không khiến con bạn khó chịu hoặc phát ban da thì bạn không cần phải cắt giảm lượng chất xơ. Nếu muốn giảm tình trạng phân lỏng cho con thì bạn có thể giảm lượng chất xơ hàng ngày, sau đó tăng lượng chất xơ lên từ từ.

Lượng chất xơ mà trẻ từ 1 - 3 tuổi cần mỗi ngày (theo Adequate Intake - AI - khuyến nghị dinh dưỡng từ Viện Y học của Học viện Quốc gia Mỹ) là 19gram. AI có thể tăng lên 25 gram mỗi ngày khi trẻ được 4 - 8 tuổi.

Sau 8 tuổi, bé trai thường cần nhiều chất xơ hơn bé gái. Bé trai từ 9 - 13 tuổi cần ít nhất 31gram chất xơ mỗi ngày và con số này tăng lên 38gram/ngày khi trẻ được 14 tuổi. Ở bé gái, nhu cầu chất xơ sẽ tăng lên 26 gram/mỗi ngày và không tăng cho đến khi mang thai hoặc cho con bú. Tuy nhiên, điều đáng buồn là hầu hết trẻ em đều không được bổ sung đủ chất xơ.

Chất xơ không chỉ tốt cho hệ tiêu hóa mà còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể. Do vậy, bạn nên bổ sung đủ chất xơ cho con trong chế độ ăn uống. Chất xơ có trong nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt nhưng trong quá trình tinh chế và chế biến phần lớn lượng chất xơ đã bị suy giảm. Chất cơ cũng có nhiều trong rau và trái cây. Một khẩu phần dâu tây hoặc việt quất (tương đương với 80gram) sẽ có chứa khoảng 3gram chất xơ. Một khẩu phần bông cải xanh có thể chứa 6gram chất xơ. Một quả táo, chuối có kích thước trung bình có khoảng 3gram chất xơ.

Thân mến.

Mời tham khảo thêm:

>> Ăn nhiều chất xơ gây nên hội chứng ruột kích thích?

>> Những lợi ích của chất xơ bạn nên biết

Chất xơ là một thành phần của thực phẩm có nguồn gốc thực vật mà cơ thể không tiêu hoá được và thường làm tăng lượng chất thải (chất bã) trong quá trình tiêu hoá.

Khi ăn chất xơ cần được nhai kỹ nên nó kích thích nước miếng tiết ra nhiều; tới dạ dày và ruột làm trì hoãn sự tiêu hoá thực phẩm và sự hấp thụ chất bổ dưỡng nên tạo cảm giác no; ở ruột già chất xơ là một môi trường tốt cho các vi sinh vật dễ lên men, hút nhiều nước khiến phân mềm, to và được thải ra ngoài mau hơn.

Thoáng qua thì thấy chất xơ là thành phần vô tích sự của thực phẩm, vì hầu hết không có giá trị dinh dưỡng cho nên không được mọi người quan tâm, nhưng nó được coi là thực phẩm chức năng. Nhiều nghiên cứu cho thấy, chất xơ được thừa nhận có vai trò quan trọng trong điều trị và phòng ngừa những chứng bệnh mạn tính như: bệnh tim mạch, thừa cân béo phì, bệnh tiểu đường, bệnh táo bón, bệnh ung thư,... Điều đó được khẳng định là người dân ở vùng nông thôn ít bị bệnh tim mạch, ung thư ruột già, đái đường, táo bón hơn so với người dân ở thành thị vì họ ăn nhiều thực phẩm có chất xơ, trong khi đó người dân thành thị ăn nhiều thịt và mỡ mà lại ăn ít thực phẩm có chất xơ.

Một số lưu ý khi dùng chất xơ:

Nên sử dụng chất xơ trong thiên nhiên hơn chất xơ chế biến, vì chất xơ trong thiên nhiên có hai loại tan trong nước và không tan trong nước.

Không nên ăn chất xơ nấu quá nhừ vì nó chuyển thành dạng bột đường. Vì vậy nếu có thể ăn rau vừa chín tới, đặc biệt rau sống và rau còn giòn.

Rửa trái cây và rau trước khi dùng để loại bỏ hoá chất bảo vệ thực vật. Tốt nhất ăn trái cây không nên gọt vỏ vì lớp này có nhiều chất xơ không hoà tan trong nước.

Giữa hai bữa ăn, nên dùng trái cây khô khi đói.

Chất xơ trong khẩu phần ăn tăng từ từ để bộ máy tiêu hoá thích nghi được với món ăn khó tiêu này và tránh đầy bụng.

Uống nhiều nước, vì chất xơ hút khá nhiều nước trong ruột.